Moltasining «oltin pasport» dasturi deb ataluvchi dasturi, shaxslarning moliyaviy investitsiya orqali fuqarolik olishlariga imkon beruvchi ushbu tizim, Yevropa Ittifoqining eng yuqori sudi tomonidan Yevropa qonunchiligiga zid deb topildi.
Yevropa Komissiyasi 2022-yilda Moltagacha qarshi huquqiy jarayon boshlagan edi; bu sxema doirasida xorijiy fuqarolar kamida €600,000 (£509,619) hissa qo‘shish, ma’lum qiymatdagi mulk sotib olish yoki ijaraga olish hamda xayriya mablag‘lari ajratish orqali Malta pasporti olishi va shuningdek, butun Yevropa Ittifoqida yashash va ishlash huquqiga ega bo‘lishi mumkin edi.
Yevropa Adliya sudi fikricha, ushbu dastur «fuqarolikni tijorat bitimiga aylantirishga teng».
Malta hukumati mazkur qarorni qabul qilganini bildirar ekan, uning huquqiy oqibatlari hozirda o‘rganilayotganini ma’lum qildi.
Hokimiyatlar ushbu hukm qattiq ko‘rib chiqilayotganini va investitsiya orqali fuqarolik berish dasturini sud tomonidan belgilangan tamoyillarga moslashtirish ko‘zda tutilayotganini ta’kidladilar.
Hukumat bayonotida «fuqarolik masalalari to‘liq milliy yurisdiksiya doirasiga kiradi», deb dastur himoya qilinishga tayyor ekanini tasdiqladi.
Administratsiya ushbu tashabbus 2015-yildan beri Maltaga 1,4 milliard yevrodan (£1,1 milliard) ortiq daromad keltirganini ta’kidladi.
«Malta hukumati so‘nggi yillarda ushbu tashabbus tomonidan shakllangan daromadlardan faxrlanadi. Bu mablag‘lar hozirgi va kelajak avlodlar manfaatiga xizmat qiluvchi milliy investitsiya hamda jamg‘arma fondi tashkil etilishini ta’minladi», deyiladi bayonotda.
Yevropa Adliya sudi o‘z qarorida a’zo davlatlar fuqarolikni—shunday qilib, Yevropa fuqaroligini—oldindan belgilangan to‘lov yoki investitsiya evaziga taqdim eta olmasligini, bunday amaliyot fuqarolikni tijorat bitimiga aylantirish sifatida baholanishini ta’kidladi.
Garchi fuqarolikni berish qoidalari har bir davlatda o‘z-o‘zicha belgilanadigan bo‘lsa ham, sud Malta tizimi «YI davlatlari o‘rtasidagi o‘zaro ishonchga putur yetkazadi» degan xulosaga keldi.
Ushbu qarorga rioya qilmaslik Maltaga nisbatan moliyaviy jazolar qo‘llanilishiga olib kelishi mumkin.
Seshanba kungi qaror o‘tgan oktabr oyida o‘sha vaqtdagi Bosh Maslahatchi Entoni Kollins tomonidan bildirilgan fikrdan farq qiladi.
Kollins Komissiya fuqarolik so‘rovchisi va mamlakat o‘rtasida «chinakam aloqa» bo‘lishi YI qonunchiligi bilan belgilanmaganini qayd etgan edi, hukumatlar o‘z fuqarolik qoidalarini mustaqil belgilashini, natijada kim YI fuqarosi bo‘lishini o‘zlari hal qilishlarini urg‘ulagan.
Malta rahbariyati hukm avvalgi Bosh Maslahatchi tavsiyasiga «e’tibor bermaganini» ta’kidladi.
Mansabdorlar Malta «bunday dasturlarni yuritayotgan yagona a’zo davlat emasligini» ham qayd etdilar.
2022-yilda Ukraina bosqinidan so‘ng va Kremlga yaqin shaxslarga nisbatan Yevropa sanksiyalari joriy etilishi ortidan Malta rus va belaruslik murojaatchilar uchun dasturini to‘xtatgan edi.
Yevropa Ittifoqi a’zolarni bunday amaliyotni to‘xtatishga bir necha bor chaqirgan, chunki investor fuqaroligi dasturlari jiddiy xavfsizlik tahdidlari, shuningdek, pul yuvish, soliqlardan qochish va korrupsiya uchun imkoniyat yaratishini ta’kidlab kelgan.
O‘rtayer dengizi orolida joylashgan hududda uch soat davom etgan qarama-qarshilikdan so‘ng 50 yoshli erkak otib o‘ldirildi.
Bir mas’ul shaxs Portsmuz shahrini Maltaning poytaxti bilan birodarlashishni taklif qilgan.
Malta haqida qisqa ma’lumot: muhim sanalar va O‘rtayer dengizi davlatiga oid asosiy faktlar.
Malta ommaviy axborot vositalari bozori haqida umumiy ma’lumot, mashhur televideniye va gazetalarga havolalar taqdim etiladi.
Buyuk Britaniya, AQSh, Albaniya va Malta Rossiya bolalar huquqlari vakili sessiyaga videoaloqa orqali murojaat qilganida zalni tark etdi.