Африканер келиб чиқишли 59 жанубий африкалик АҚШга келиб, қочқин мақомига эга бўлди.
Президент Трамп уларнинг аризаларининг тезкор тартибда кўриб чиқилишини ушбу миллий озчилик гуруҳига нисбатан айтилган рақамли камситишлар ва таъқиб ҳолатлари билан изоҳлади.
Жанубий Африка ҳукумати бу иддаони рад этиб, мазкур гуруҳ қочқин мақоми мезонларига жавоб бермаслигини билдирди.
Бу ҳаракат Трамп маъмуриятининг уруш майдонларидан қочиб келганлар жумладан, бошқа барча қочқинларни қабул қилишни тўхтатиши билан кескин фарқ қилади. Human Rights Watch буни камситувчилик сифатида танқид қилиб, кўплаб бошқа аризачилар, жумладан, кўплаб қора танли ва афғон қочқинларининг бошпана олиши рад этилганини қайд этди.
Дулес халқаро аэропортига, Вашингтон яқинига, душанба куни етиб келган гуруҳ АҚШ расмийларидан самимий кутиб олишга сазовор бўлди, баъзилари кичик АҚШ байроқларини кўтариб, байрам безаклари орасида шодлик билан кутиб олинди.
Қочқинларни рўйхатга олиш одатда ойлар ёки йиллар давом этади, аммо бу гуруҳнинг аризалари тезкор тартибда кўриб чиқилди. БМТ Қочқинлар бўйича олий комиссарлиги уларни текшириш жараёнида иштирок этмаганини тасдиқлади, бу стандарт тартибдан четга чиқишдир.
Тезкор рўйхатдан ўтказиш ҳақидаги саволга жавобан президент Трамп Жанубий Африкада оқ фермерларга нисбатан давом этаётган «геноцид» ҳақида гапириб, жабрланувчиларнинг миллати унинг хавотири учун аҳамиятсиз эканини таъкидлади.
Бироқ, Жанубий Африка президенти Сирил Рамафоса президент Трамп билан телефон орқали суҳбатда бу иддаони рад этиб, вазият халқаро ҳуқуқ бўйича қочқин мақоми мезонларига жавоб бермаслигини таъкидлади.
Рамафоса қочқин мақоми сиёсий, диний ёки иқтисодий таъқибдан аниқ қўрқувни талаб қилишини, бу шарт мазкур гуруҳга тааллуқли эмаслигини аниқлади.
Жавобан Давлат котибининг ўринбосари Кристофер Ландау, келиб чиқиш мамлакати ўз фуқароларининг қочқинлик даъволарига низо қилиши табиий эканини таъкидлади.
АҚШ Жанубий Африканинг ички сиёсатини, хусусан, оқ фермерлардан ерни товонсиз олиб қўйиш имкониятини ўз ичига олган ер ислоҳоти ташаббусларини очиқдан-очиқ танқид қилди.
Январда президент Рамафоса ҳукуматга хусусий мулк ерларни адолатли ва жамоат манфаатида деб ҳисобланган муайян шароитларда товонсиз олиб қўйиш имконини берувчи қонунни имзолади.
Бироқ, Жанубий Африка ҳукумати бугунгача ушбу қонун бўйича ҳеч қандай ер олиб қўйилмаганини таъкидламоқда.
Апартеид тугагандан бери Жанубий Африкада ер ислоҳотининг секин суръатларига нисбатан норозилик сақланиб қолмоқда, қора танли кўпчилик ва оқ танли озчилик ўртасида ер эгалик қилишда катта тафовут мавжуд.
Президент Трампнинг яқин маслаҳатчиси Илон Маск аввал Жанубий Африкада «оқ танлилар геноциди» ҳақида иддаоларни билдириб, рақамли эгалик қилиш қонунлари ҳақидаги айбловларни такрорлади.
Геноцид ҳақидаги бу иддаолар кенг миқёсда рад этилди.
Вакил Грегори Микс, Ташқи ишлар қўмитасидаги демократларнинг раҳбари, маъмуриятнинг ҳаракатларини «сиёсий равишда мотивацияланган тарих қайта ёзилиши» ва рақамли сигиналидан кўпроқ нарса деб баҳолади.
Епископал черкови африканер гуруҳига берилган имтиёзли муносабатга асосланиб, қочқинларни қайта жойлаштириш бўйича федерал ҳукумат билан ҳамкорликни тўхтатишини эълон қилди.
Вице-президент ЖД Ванс Хда вазиятга изоҳ бериб, «Жуда ақлсиз» деб ёзди.
Халқаро қочқинларга ёрдам кўрсатиш лойиҳасининг адвокати Мелисса Кини Уйнинг қарорини мунофиқлик ва нотенглик муомаласининг белгиси сифатида танқид қилиб, USRAP дастурининг тўхтатилишини эслатди.
Унинг ташкилоти ҳозирда USRAPнинг муддатсиз тўхтатилиши бўйича маъмуриятга қарши даъво қилмоқда, бу 120 000 дан ортиқ шартли тасдиқланган қочқинларни ноаниқлик ҳолатида қолдирди.
Африканер ёзувчиси Макс ду През Жанубий Африкада оқ танлилар таъқиб этилиши ҳақидаги иддаоларни абсурд ва асоссиз деб рад этди.
2024 йилда Жанубий Африка полицияси маълумотларига кўра, 44 та ферма қотиллиги содир этилган, 8 та жабрланувчи фермерлар бўлган. Жанубий Африка миллатга хос жиноят статистикасини тақдим этмаса-да, фермерларнинг кўпчилиги оқ танли, ферма ишчилари эса асосан қора танли.
АҚШ ва Жанубий Африка муносабатлари президент Трампнинг африканерларни қайта жойлаштириш бўйича дастлабки кўрсатмасидан бери кескинлашди, бу март ойида Жанубий Африканинг АҚШдаги элчисининг «ирқчиликка чорлов» айбловининг ортидан четлатилишига олиб келди.
Муносабатларни янада мураккаблаштириб, АҚШ Жанубий Африканинг Халқаро судда Исроилга қарши позициясини танқид қилди, у ерда Претория Исроилни фаластинликларга қарши геноцидда айблади, буни Исроил қатъиян рад этмоқда.
Президент Трампнинг африканер қочқинларини устувор деб белгилаши бошқа минтақалардан келган муҳожир ва бошпана изловчиларга нисбатан АҚШнинг кенг миқёсли таъқибига зид келади.
Ёшимли ҳисоботларни Йоханнесбургдаги Ханисиле Нгкобо ва Вашингтондаги Кай Пиглуччи тайёрлади
Боринг BBCAfrica.com сайтига Африка қитъасидан янада кўпроқ янгиликлар учун.
Twitterда бизни кузатинг @BBCAfrica, Facebookда BBC Africa ёки Instagramда bbcafrica
Собиқ депутат 18 миллион доллар тўлашга мажбур бўлди, аммо судья бу миқдор «номутаносиб» деб ҳукм чиқарди.
Ташқи ишлар вазири хавотирларни ошкор этишни ички ишларга аралашиш деб ҳисоблайди.
Кагисо Рабада дам олиш пайтида гиёҳванд моддалар истеъмол қилгани учун берилган таъқибдан сўнг келаси ойги Жаҳон тест чемпионати учун Жанубий Африка терма жамоасида.
АҚШ томонидан молиялаштирилган рейслар 59 нафар қочқинни олиб, якшанба куни Йоханнесбургдан учиб, душанба куни Виржинияга қўнди.
Якшанба куни яна бир неча жиҳодчи ҳужумлари ҳақида хабар берилди, улар ўнлаб қурбонларни олиб келди дейилади.