8-iyul kuni Prezident Shavkat Mirziyoyev mahallalarda jinoyatchilikning oldini olish va qonun ustuvorligini taʼminlash boʻyicha chora-tadbirlar yuzasidan taqdimotni koʻrib chiqdi, deb xabar beradi Prezident matbuot xizmati.
Davlat rahbarining joriy yildagi birinchi farmoni aynan shu masalaga bag‘ishlangan edi. 3-yanvarda imzolangan hujjatda huquqni muhofaza qiluvchi organlar oldiga 2025-yilgacha har bir mahallada huquqbuzarliklarning oldini olishni ta’minlash bo‘yicha ustuvor vazifa qo‘yilgan. Jinoyat vaziyati og‘ir bo‘lgan har bir mahallaga mas’ul rahbarlar biriktirilgan.
O‘tgan olti oy davomida har bir viloyat, tuman va mahallada maqsadli yo‘l xaritalari asosida ijtimoiy profilaktikaning samarali tizimi joriy etildi. Jamoat joylarida vaziyatni monitoring qilishni raqamlashtirish kengaytirildi, huquqni muhofaza qilish tizimi doirasida oliy ta’lim muassasalari tomonidan ilmiy va amaliy tadqiqotlar o‘tkazildi. Voyaga yetmaganlar, yoshlar, ayollar o‘rtasida va oilaviy-maishiy munosabatlar sohasida jinoyatchilikning oldini olishga alohida e’tibor qaratildi. Natijada 5200 ta mahallada jinoyat qayd etilmadi.
Shunga qaramay, bir qator mahallalarda jinoyat vaziyati murakkabligicha qolmoqda. Aholining xavfsizligini ta’minlash uchun profilaktika inspektorlari, tezkor qidiruv xodimlari, patrul-qorovul xizmatlari va xavfsizlik xizmatlarining ishini kuchaytirish zarurligi ta’kidlandi. Butun tizimni “pastga tushirish” va har bir mahallani jinoyatdan xoli hududga aylantirish zarurligi qayd etildi.
Giyohvand moddalar savdosiga, ayniqsa yoshlar o‘rtasida giyohvand moddalar savdosiga qarshi kurashishga alohida e’tibor qaratildi. Ularga qarshi faol kurash, giyohvand moddalarni yo‘q qilish va yer osti laboratoriyalariga qaramay, muammo to‘liq bartaraf etilmadi. Shu munosabat bilan giyohvand moddalarning tarqalishini aniqlash va ularning paydo bo‘lish manbalarini yo‘q qilish uchun videokuzatuv va sun’iy intellektdan foydalanish zarurligi ta’kidlandi.
Kiberjinoyatchilik bugungi kunning eng dolzarb muammolaridan biri sifatida tilga olindi. Yil boshidan beri mamlakatda sodir etilgan barcha jinoyatlarning 42 foizini aynan shu turdagi jinoyatlar tashkil etdi.
Shu nuqtai nazardan, O‘zbekiston Prezidentining 2025-yil 30-apreldagi “Axborot texnologiyalaridan foydalangan holda sodir etilayotgan jinoyatlarga qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni yanada kuchaytirishga qaratilgan chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi farmonining ahamiyati alohida ta’kidlandi. Hujjatda kiberjinoyatlarning oldini olish, bu borada aholining bilim va xabardorligini oshirish, to‘lov tizimlarida mijozlar manfaatlarini va moliyaviy xavfsizlikni ta’minlash zarurligi ko‘rsatilgan.
Xodimlarning bilim va malakasini oshirish – zamon talabi. Shu munosabat bilan Ichki ishlar vazirligi akademiyasining faoliyatini takomillashtirish rejalashtirilgan: qabul kvotasini bosqichma-bosqich oshirish, yangi yo‘nalishlar ochish va dual ta’limni rivojlantirish.
Davlat rahbari ta’lim va malaka oshirish dasturlarini zamonaviy tahdid va xatarlarga moslashtirish, shuningdek, xodimlarning jangovar va psixologik tayyorgarligini oshirish bo‘yicha ko‘rsatmalar berdi.
Ichki ishlar tizimi prokuratura va boshqa huquqni muhofaza qiluvchi organlar bilan yaqindan hamkorlik qiladi. Xususan, mamlakatdagi jinoyat vaziyati har kuni tahlil qilinadi va maqsadli nazorat tadbirlari o‘tkaziladi. Har bir jinoyatning sabablari o‘rganiladi va ularning takrorlanishining oldini olish choralari ko‘riladi. Ilgari sudlangan yoki ma’muriy nazorat ostida bo‘lgan shaxslarning ijtimoiy sharoitlarini yaxshilashga yordam beriladi.
Huquqni muhofaza qiluvchi organlar faoliyatini muvofiqlashtirish va samaradorligini oshirish, huquqbuzarliklarning asosiy sabablarini o‘z vaqtida aniqlash va jinoyatchilik darajasini keskin kamaytirish bo‘yicha qo‘shimcha vazifalar belgilandi. Mamlakatda tinchlik va osoyishtalik, qonun ustuvorligini ta’minlash iqtisodiyotni rivojlantirish va aholi farovonligining muhim sharti ekanligi ta’kidlandi.