Олти ойлик Сивор Ашурнинг паст овоздаги йиғиси автобусдан туширилишидан олдинёқ эшитиларди. Унинг овози, чидамлилигининг тимсоли бўлиб, урушда туғилган, энди унинг қўлидан вақтинчалик қутулиб қолаётган боланинг овози эди.
Сивор, ҳеч бир суратда тасвирлаб бўлмайдиган даражада кичкина бўлиб, атиги 3 кг (6,6 фунт) вазнга эга эди, бу унинг кутилаётган вазнининг ярмига тенг эди. Унинг онаси, 23 ёшли Нажва, чоршанба куни Иорданияга келишларини эслаб, жилмайди, у ерда Сивор бошқа фаластинлик болалар билан бирга Газадан эвакуация қилинган эди. Дарҳол фарқ сезиларли эди: жимжитлик.
«Бу тинчликка ўхшайди», деди у. «Худо хохласа, биз кечани ракеталар ва бомбаларсиз ўтказамиз.»
Сиворнинг бувиси Рим ва кўр отаси Солеҳ унинг бирга эди.
«Сивор бу саёҳатнинг ягона мақсади», деб тушунтирди Солеҳ. «Уни хавфсиз жойга олиб бориш ва унинг даволанишини таъминлаш. У менинг қизим, менинг қоним ва мен унинг ҳақида жуда хавотирдаман.»
Рим Сиворни автобусдан Иордания ерларига олиб тушди ва ғалаба рамзини кўрсатди. «Мен ҳали ҳам Иорданияда эканимизга ишонмайман», деди у. «Чегарада подшоҳ Абдулланинг суратини кўриш мени хурсанд қилди; мен ғалаба белгисини қилдим… Сивор учун.»
Апрелда, BBC хабар берганидек, Газа жанубидаги Нассер касалхонасида Сивор махсус сут аралашмасига етишмовчилик туфайли озуқа моддалари етишмовчилигидан азият чекарди. Унинг танаси жуда озғин эди; Нажва ўзининг озуқа моддалари етишмовчилиги туфайли эмизолмайдиган эди.
Иордания майдон касалхонаси ва хусусий хайриячилари томонидан сут аралашмаси берилганда ҳам, уч ҳафта аввал қисман енгиллаштирилган Исроил блокадаси ва кучайиб бораётган тўқнашувлар Сиворнинг ҳар томонлама парваришга муҳтожлигини яққол кўрсатди.
Февралда подшоҳ Абдулла ва президент Трамп ўртасидаги келишувга мувофиқ, Иордания Амманда 2000 нафар оғир касалликка чалинган болаларни даволашга ваъда берди. Газанинг тиббиёт тизими бемор ва ярадорларнинг кўпайишига чидаб тура олмасди. Март ойидан бери 57 нафар бола ва 113 нафар оила аъзолари эвакуация қилинган; 16 нафар, жумладан Сивор ҳам чоршанба куни келган.
Бувисининг бағрида Сивор чегарадаги полиция, тиббиёт ходимлари ва журналистлардан иборат нотаниш оломонга тикилиб турди. Уни Иорданиялик шифокорлар томонидан ширинликлар берилган иқлим назорат қилинадиган залдаги олиб кетилди. Тинчлик ва молиявий имкониятлар уларнинг яқин ўтмиши билан кескин фарқ қиларди.
Ота-оналар ва болаларнинг чарчоқлари сезиларли эди. Бир нечта қопланганлар орасида бу эвакуация жамоавий травмаси билан ўзига хос равишда ҳайратланарли эди.
Бу оилалар Исроилнинг эвакуация буйруқлари ва озиқ-овқат учун узун навбатлар туфайли кўчиришга дуч келган. Агар ўлимдан тўғридан-тўғри жабр кўрмаган бўлсалар ҳам, улар ўлганларни билишади.
Тўқнашувлар кўпинча оилаларни ажратади. Нажва Сиворни касалхонага олиб борди; икки ой ўтгач, Солеҳ уларни яна кўрди.
«Мен бу қисқа саёҳат бўлади деб ўйлагандим», деди у. «Лекин у чўзилди… кейин мен унинг аҳволи жуда оғирлигини англадим.»
Биз Сивор ва унинг оиласини Амманга кузатиб бордик. Нажва тинч ухлади; Сивор уйғоқ қолди. Тез ёрдам машинасида яна иккита ракка чалинган бола, уларнинг оналари ва икки кичик ука-сингиллари ҳам бор эди. Тўрт ёшли бола доимий равишда йиғлаб, чарчаб ва қўрқиб қолди.
Амманга етиб келгач, Сивор ҳамшираларга ва бошқа тез ёрдам машинасига ўтказилди. Келгуси кунларда у Газада мавжуд бўлмаган зарур текширувлар ва даволанишни олади. Унинг оиласи, унинг ҳимоячилари ниҳоят қўрқмасдан ухлайдилар.
Эллис Дойард, Суха Кавар, Мэтью Годдард ва Малак Хассоуненинг қўшимча хабарлари билан.
Уларнинг қайиқлари Исроилнинг Газага денгиз блокадасини бузиш ва рамзий миқдордаги ёрдамни етказиб беришга уриниш чоғида тўхтатилган.
Асиф Уильям Раҳмон юқори даражали хавфсизлик рухсатномасидан фойдаланиб, бир неча ой давомида ҳужжатларни чоп этиб ва тарқатган.
Унга кўра, ун ва ёрдам тарқатиш жойларини ташийдиган юк машиналари яқинида учта воқеада камида 39 киши ҳалок бўлган.
Колумбия университетининг битирувчиси Газа бўйича талабалар норозиликларида муҳим роль ўйнаган. Трамп унинг қўлга олиниши «келажакдаги кўплаб ҳодисаларнинг» биринчиси эканлигини айтди.
Икки гаровга олинган шахснинг бири 2023 йил 7 октябрда Ҳамас бошчилигидаги ҳужумда ўлдирилган Яир Яъқов бўлган, деб айтди Бенжамин Нетаняҳу.