Олти ойлик Сивор Ашурнинг паст овоздаги йиғиси автобусдан туширилишидан олдинроқ эшитиларди. Бу – урушда туғилган, энди унинг чангалидан вақтинчалик қутулиб чиққан боланинг чидамлилигининг рамзи эди.
Атиги 3 кг (6,6 фунт) оғирликдаги Сивор – кутилган оғирлигининг ярми – ҳеч қандай суратда акс эттирилмаганчалик кичик. Унинг онаси, 23 ёшли Нажва, чоршанба куни Сивор бошқа Фаластин болалари билан бирга Газадан эвакуация қилинганидан кейин Иорданияга етиб келганидаги ҳиссиётларини эслаб, жилмайди. Энг аввало уни жимжитлик ўраб олганини сезди.
«Бу сулҳдек туюлади, – деди у. – Худо хоҳласа, кечани ракеталар ва бомбаларсиз ўтказамиз.»
Сиворнинг бувиси Рим ва кўзи ожиз отаси Солиҳ унинг ёнида эди.
«Сивор бизнинг ягона устуворлигимиз, – деди Солиҳ. – Уни хавфсиз жойга олиб боришимиз ва тўғри парвариш олишини таъминлашимиз керак. У менинг қизим, менинг қоним ва мен унинг саломатлигидан жуда хавотирдаман.»
Рим Сиворни автобусдан Иордания ерларига кўтариб туширди ва бармоқлари билан ғалаба белгисини кўрсатди.
«Мен ҳали ҳам Иорданияда эканимизга ишонмайман. Чек арада подшоҳ Абдулланинг суратини кўриб, шундай хурсанд бўлдимки, ғалаба белгисини қилдим… Сивор учун.»
Апрель ойида BBC Газа жанубидаги Нассир касалхонасидаги Сиворнинг аҳволи ҳақида хабар берган эди, у ерда онаси ва шифокор унинг етарли даражада махсус сут аралашмасининг етишмаслиги туфайли озиқ-овқат етишмовчилигидан азият чекаётганини таъкидлаган эди. Унинг танаси жуда сусайган эди; Нажва ўзининг озиқ-овқат етишмовчилиги туфайли эмизолмайдиганлигини тушунтирди.
Сут аралашмаси ниҳоят Иордания майдон касалхонаси ва хусусий хайриячилари томонидан тақдим этилди. Бироқ, Исроил блокадаси – уч ҳафта олдин қисман енгиллаштирилган – ва кучайиб бораётган можаро билан Сиворнинг аҳволи ҳар томонлама парваришни талаб қилар эди.
Подшоҳ Абдулла ва президент Трамп ўртасидаги февраль ойидаги келишувга биноан, Иордания Амманда 2000 нафар оғир касал болаларни даволашга ваъда берган эди. Газанинг тиббиёт тизими урушда яраланган ва касал бўлганларнинг жуда катта эҳтиёжларини қондиришга ҳаракат қилмоқда. Март ойидан бери 57 нафар бола, шунингдек, 113 нафар оила аъзолари, жумладан, чоршанба куни 16 нафар бола – улар орасида Сивор ҳам бор – эвакуация қилинди.
Бувисининг қўлларида беланган Сивор полиция, тиббиёт ходимлари ва журналистлардан иборат чегара оломига кенг кўзлари билан боқди. У Иорданиялик шифокорлар овқат ва ичимликлар тақдим этган иқлим назорати остидаги залдагига олиб борилди. Тинчлик ва фаровонлик сезиларли эди.
Ота-оналар ва болаларнинг чарчоқлиги таъсирли эди; бу эвакуация чуқур жамоатвий травмани таъкидлади. Бу оилалар Исроилнинг эвакуация буйруқлари туфайли кўчирилган ва соатлаб овқат излаб навбатда турган. Агар улар шахсий йўқотишларга дуч келмаган бўлсалар, бошқаларнинг йўқотишларини билишади.
Можаро кўпинча оилаларни ажратади; Нажва Сиворни касалхонага олиб борди ва эри Солиҳ икки ой давомида улардан ажратилди.
«Мен қисқа саёҳат, оддий даволаш ва тез қайтишни кутган эдим, – деб эслайди у. – Лекин кечикиш мени ҳайратга солди… Ниҳоят унинг аҳволининг жиддийлигини тушундим.»
Биз Сивор ва унинг оиласи билан бирга Амманга бордик. Нажва чуқур ухлади; Сивор бувисининг қўлларида уйғоқ қолди. Тешик касалига чалинган икки бола, уларнинг оналари ва икки кичик ука-сингиллари тез ёрдам машинасида бирга борди. Тўрт ёшли ука-сингил чарчаган ва қўрққанлигидан доимо йиғларди.
Амманга етиб келгач, Сивор ҳамширага, сўнгра бошқа тез ёрдам машинасига ўтказилди. Келгуси кунларда у Газада имконсиз бўлган тестлар ва даволанишни олади. Унинг оиласи, унинг ҳимоячилари ниҳоят қўрқувсиз ухлайди.
Эслатма: Алис Дойяр, Суҳа Кавар, Мэттью Годдард ва Малак Хассоуненинг қўшимча ҳисоботлари асосида.
Уларнинг қайиғи Исроилнинг Газага денгиз блокадасини бузиб, рамзий миқдордаги ёрдамни етказиб беришга уринганда тўхтатилган.
Асиф Уильям Раҳмон юқори даражадаги хавфсизлик рухсатномасидан фойдаланиб, бир неча ой давомида ҳужжатларни босиб чиқарган ва тарқатган.
Унга асосан, ун ва ёрдам тарқатиш жойларини ташийдиган юк машиналари яқинида учта ҳодисада камида 39 киши ҳалок бўлган.
Колумбия университетининг битирувчиси Газа бўйича талабаларнинг норозилик акцияларида муҳим роль ўйнаган. Трамп унинг қўлга олиниши «келажакдаги кўплаб ҳодисаларнинг» биринчиси эканини айтди.
Икки гаровга олинган кишидан бири 2023 йил 7 октябрда ҲАМАС бошчилигидаги ҳужумда ўлдирилган Яир Яъқоб бўлган, деб айтади Беньямин Нетаньяху.