19-avgust kuni Prezident Shavkat Mirziyoyev sog‘liqni saqlash tizimini transformatsiya qilish va tibbiy yordam sifatini oshirish bo‘yicha takliflarni ko‘rib chiqdi, deb xabar beradi prezident matbuot xizmati. Xabarda aytilishicha, takliflar 7-may kuni videokonferensiya davomida berilgan ko‘rsatmalardan kelib chiqqan.
Soha mutaxassislari, jamoatchilik vakillari va xususiy sektor bilan hamkorlikda ishlab chiqilgan takliflar takomillashtirishning asosiy yo‘nalishlariga qaratilgan.
Hozirda respublika muassasalari katta yukni o‘z zimmasiga olgan. Shu bois, tibbiy yordamni aholiga yaqinlashtirib, viloyat va tuman darajasida xizmatlarni kengaytirishga e’tibor qaratilmoqda.
Shu maqsadda 1500 ta klinik protokol moslashtiriladi va standart operatsion tartiblar ishlab chiqiladi. Eng ko‘p uchraydigan kasalliklar bilan og‘rigan bemorlar uchun klinik yo‘llar to‘liq joriy etiladi va raqamlashtiriladi.
Qayd etish joizki, gipertoniya, yurak ishemik kasalligi va diabet kasalliklari ko‘payishi natijasida insult va infarktlar kelib chiqmoqda. Ulardan ta’sirlanganlarning sakson besh foizi nogironga aylanadi.
Buning oldini olish uchun birlamchi tibbiy yordam darajasida ushbu kasalliklarni profilaktika qilish va davolash bo‘yicha yangi protokollar va yondashuvlar taklif etilmoqda, bunda sun’iy intellektdan foydalaniladi. EKG telemetriya, telemeditsina, tromboliz terapiyasi, stentlash va tromboektraktsiya ham joriy etiladi. Bundan tashqari, aholini insultning erta belgilari haqida xabardor qilishga e’tibor qaratiladi.
Nevrologik kasalliklar va insultni davolashni yaxshilash uchun Nevrologiya va Neyroreabilitatsiya bo‘yicha Milliy tibbiyot markazi tashkil etiladi. Toshkentda 250 o‘rinli zamonaviy shifoxona quriladi, yiliga 3000 dan ortiq operatsiya o‘tkazish rejalashtirilgan.
Markaz, Samarqand va Buxorodagi tibbiyot universiteti klinikalarida zamonaviy texnologiyalar bilan jihozlanadi. Yaponiya ko‘magida xalqaro standartlarga asoslangan erta reabilitatsiya xizmati joriy etiladi. 150 nafar tibbiyot xodimi xorijda malaka oshiradi. Loyihani moliyalashtirishga 150 million dollar ajratiladi.
Ushbu chora-tadbirlar nogironlik va mehnatga layoqatsizlikni kamaytirishga qaratilgan.
Tibbiyot muassasalarini tashkil etish bo‘yicha yagona yondashuv bilan bosh rejani ishlab chiqish uchun mavjud sog‘liqni saqlash tizimini xaritalash va raqamlashtirish bo‘yicha taklif kiritildi. Bunga yangi qurilish me’yorlarini ishlab chiqish va joriy etish, 210 ta sanitariya me’yorlarini qayta ko‘rib chiqish, poliklinika va shifoxonalar uchun standart loyihalarni yaratish kiradi.
Hozirda laboratoriya natijalariga aholining ishonchi past va zaif laboratoriya xizmati kasalliklarning oldini olish va davolashni qiyinlashtiradi. Tuman darajasida 2800 ta poliklinikaga 1500 ta laboratoriya xizmat ko‘rsatadi. Uskunalarning aksariyati eskirgan va ba’zi testlar qo‘lda bajariladi.
Buni bartaraf etish uchun 2030-yil oxirigacha 198 ta markazlashtirilgan laboratoriya tashkil etish, ichki va tashqi sifat nazoratini o‘rnatish va barcha jarayonlarni raqamlashtirish orqali laboratoriya ishini yaxshilash taklif etilmoqda. Bepul testlar soni ko‘paytiriladi.
Professional va oliy tibbiy ta’limni rivojlantirish bo‘yicha chora-tadbirlar ko‘riladi.
Hamshiralar akademiyasini Toshkent davlat tibbiyot universiteti qoshidagi Professional tibbiyot akademiyasiga aylantirish taklif etilmoqda.
Xalqaro ko‘mak asosida hamshiralar uchun NCLEX imtihoniga asoslangan qo‘shma o‘quv dasturlari va xalqaro sertifikatlashtirish ishlab chiqiladi va joriy etiladi. Oliy ta’limning hamshiralik dasturlariga qabul kvotasi bosqichma-bosqich oshiriladi.
Bundan tashqari, barcha o‘quv dasturlari xalqaro standartlarga muvofiq akkreditatsiyadan o‘tkaziladi, integratsiyalashgan ta’lim dasturi va bir yillik oilaviy tibbiyot internaturasi joriy etiladi, bilimni baholashning ikki bosqichli tizimi joriy etiladi va o‘qituvchi-talaba nisbati oshiriladi. Talabalarning “bemor yonida” amaliy mashg‘ulotlari uchun ko‘proq vaqt ajratiladi.
Tibbiyot xodimlarini ro‘yxatga olish tizimi bosqichma-bosqich joriy etiladi.
E’tibor qaratiladigan yana bir soha – jamoat salomatligini yaxshilash. Shu maqsadda Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi qo‘mitasi faoliyatini yuqumli bo‘lmagan kasalliklarning oldini olish bo‘yicha profilaktika chora-tadbirlariga, onalar va bolalar o‘limi, yuqumli bo‘lmagan kasalliklarning oldini olish bo‘yicha milliy dasturni ishlab chiqish orqali jarohatlanishlarning oldini olishga yo‘naltirish taklif etilmoqda.
Qon xizmatini takomillashtirish masalasi ham ko‘rib chiqildi.
2026-2030-yillarga mo‘ljallangan 100 foiz qon bilan ta’minlash dasturini qabul qilish, qon mahsulotlarini ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yish va virusni inaktivatsiya qilish va nurlantirish amaliyotlarini joriy etish orqali qon xavfsizligini ta’minlash taklif etilmoqda.
Ushbu chora-tadbirlar qon ketishdan o‘limni kamaytiradi va qonning mavjudligini ta’minlaydi.
Farmatsevtika bozorining faol rivojlanishi uning hajmini 2 milliard dollardan oshirdi. Islohotlar aholini sifatli, xavfsiz va samarali dori-darmonlar bilan ta’minlashga qaratilgan.
Shu munosabat bilan JSST tomonidan tavsiya etilgan mezonlarga asoslangan dori vositalarini ro‘yxatdan o‘tkazish tartibini, generiklarning bioekvivalentlik sinovini, tibbiy buyumlarni xavfsizlik sinfiga asoslangan holda ro‘yxatdan o‘tkazishning differensial tizimini va tibbiy buyumlar savdosini boshlash uchun xabardor qilish tartibini joriy etish rejalashtirilgan.
Shartnoma asosida ishlab chiqarish va texnologiyalarni o‘tkazish yo‘lga qo‘yiladi va zamonaviy farmakonazorat mexanizmlari joriy etiladi.
Prezident takliflarni ma’qulladi va ularni amalga oshirish bo‘yicha tegishli hujjatlarni imzoladi hamda mas’ullarga maqsadlarning tizimli va sifatli bajarilishini ta’minlash vazifasini yukladi.