Merilend shtatidan boʻlgan bir erkak, xato tufayli Salvadorga deportatsiya qilingan va keyinchalik mashhur qamoqxonada ushlab turilgan, yangi sud hujjatlariga koʻra, «qattiq kaltaklangan» va «qiynoqqa solingan».
Kilmar Abrego Garsiyoni (29 yosh) himoya qilayotgan advokatlarning da’vo qilishicha, qoʻriqchilarning hujumlari CECOT qamoqxonasiga kelganidan bir kun oʻtib koʻzga koʻrinadigan jarohatlar yetkazgan.
Trump ma’muriyati ilgari janob Abrego Garsiya Salvadorning MS-13 jinoiy guruhi bilan aloqadorligini da’vo qilgan edi, bu ayblovni uning advokatlar guruhi va oilasi qat’iyan rad etadi.
Janob Abrego Garsiya hech qachon AQShga qaytmaydi, degan dastlabki da’volarga qaramay, u iyun oyida odam savdosi ayblovlari bilan yuzlashish uchun Tennessi shtatiga ekstraditsiya qilindi, u aybini tan olmadi.
Chorshanba kuni uning rafiqasi Trump ma’muriyatiga qarshi qo’zg’atgan da’vo doirasida topshirilgan sud hujjatlarida janob Abrego Garsiya va yana 20 nafar mahbus El Salvadorning Terrorizmga qarshi kurash markaziga (Cecot) kelganidan keyin qayta-qayta kaltaklanganligi haqida batafsil ma’lumot berilgan.
Hujjatlarda janob Abrego Garsiya va boshqa deportatsiya qilingan mahbuslar «derazalari bo’lmagan, 24 soat davomida yorug’ligi o’chmaydigan, sanitariya sharoitlari minimal bo’lgan gavjum kamerada matraslari bo’lmagan metall karavotlarga qamalib qo’yilgani» da’vo qilinadi.
Janob Abrego Garsiya, shuningdek, u va boshqa mahbuslar kechki soat 9 dan ertalabki 6 gacha «tizzalab turishga majbur qilingani»ni, «qo’riqchilar charchoqdan yiqilgan har qanday odamni urgani»ni ta’kidlamoqda.
Qo’riqchilar uni jinoiy guruh a’zolari bilan birga qamab qo’yish bilan tahdid qilishgan, ular uni «parchalab tashlashadi».
Shikoyatda aytilishicha, bu noto’g’ri munosabat El Salvadorda qamoqqa olinganining birinchi ikki haftasi ichida 30 funt (14 kg) vazn yo’qotishiga olib kelgan.
El Salvador prezidenti Nayib Bukele avvalroq mamlakat qamoqxonalari «toza, tartibli, suiiste’molliklardan, antisanitariya sharoitlaridan, kaltaklashlardan yoki qotilliklardan holi» ekanligini ta’kidlagan edi.
Yil boshida Oq uyga tashrifi chog’ida prezident Bukele Trump ma’muriyatining deportatsiya siyosatini qo’llab-quvvatlashini bildirdi.
Trump ma’muriyati Merilenddagi federal sudyadan da’voni rad etishni so’radi va janob Abrego Garsiyaning AQShga qaytishi bilan bu ish o’z ahamiyatini yo’qotganini ta’kidladi. Uning rafiqasi dastlab deportatsiyadan so’ng da’vo arizasi bergan edi.
Janob Abrego Garsiya birinchi marta AQShga 2011 yilda noqonuniy yo’l bilan kirgan. 2019 yilda immigratsiya sudyasi unga deportatsiyadan himoya qilish huquqini berdi va agar u El Salvadorga qaytarilsa, jinoiy guruhlardan xavfga duch kelishi mumkinligini aniqladi.
Biroq, 2025 yil mart oyida Merilend rezidenti deportatsiya qilindi va dastlab El Salvadorning Cecot mega-qamoqxonasida saqlandi, Trump ma’muriyati rasmiylari keyinchalik bu xato ekanligini tan olishdi. Sud hukumatga uning qaytishini «osonlashtirish»ni buyurdi, ammo Oq uy rasmiylari dastlab bunga qarshilik ko’rsatdi.
Iyun oyida ayblovlar bilan yuzlashish uchun qaytganidan so’ng, o’sha paytdagi Bosh prokuror Pem Bondi «Amerika adolati mana shunday ko’rinishga ega» deb bayonot berdi.
U hech qanday qonunbuzarlikni rad etdi va uning advokatlari odam savdosi ayblovlarini «befoyda» deb ta’riflashdi.
Iyun oyining oxirida Tennessi shtatidagi federal sud janob Abrego Garsiyaning ozodlikka chiqish huquqiga ega ekanligi haqida qaror chiqardi, ammo u ozodlikka chiqarilsa, yana tezda deportatsiya qilinishi mumkinligi haqidagi advokatlar guruhining xavotirlari tufayli qamoqda qoldi.
Oliy sud transgender sportchilarni ayollar sportida taqiqlash bo’yicha shtat qonunlariga qarshi shikoyatlarni ko’rib chiqadi, bu butun mamlakat bo’ylab oqibatlarga olib kelishi mumkin bo’lgan ish.
Trumpning ta’kidlashicha, yangi qonun loyihasi AQShga milliardlab dollarni tejaydi, ammo uni uning eski ittifoqchisi Elon Mask tanqid qildi.
Prezident partiyasidagi oddiy deputatlar ijtimoiy ta’minotning qisqarishi va AQShning davlat qarzi ta’siriga e’tiroz bildirishda qonun loyihasining qabul qilinishini to’xtatib qo’yishdi.
Hozirda yakuniy ovoz berishga yo’l olayotgan soliq va xarajatlar to’g’risidagi qonun loyihasi soliqlar, ijtimoiy ta’minot va boshqa sohalarga keng ko’lamli o’zgarishlar kiritadi.
Prezident Jerome Pouellni stavkalarni pasaytirmagani uchun qayta-qayta tanqid qildi, lekin uni lavozimidan chetlashtirish haqida aralash signallar yubordi.