Italiyaning shimolidagi Stelvio milliy bog’ida ajoyib kashfiyot yuz berdi. Taxminan 210 million yilga oid bo’lgan minglab dinozavr izlari topildi.
Toshga aylangan izlar parallel qatorlarda joylashgan bo’lib, ularning ba’zilari diametri 40 sm (15 dyuym) gacha yetadi, ko’pchiligida oyoq barmoqlari va tirnoqlarining aniq izlari bor.
Mutaxassislar bu izlar uzun bo’yinlari, kichik kallalari va o’tkir tirnoqlari bilan ajralib turadigan o’txo’r dinozavrlar – prosauropodlarga tegishli, deb hisoblashmoqda.
«Men yashayotgan hududda bunday ajoyib kashfiyotga duch kelaman deb hech qachon o’ylamagan edim», – dedi Milan shahrida joylashgan paleontolog Cristiano Dal Sasso.
Ushbu joy dastlab o’tgan sentyabr oyida Milan shimoli-sharqida joylashgan milliy bog’ ichidagi tik tog’ yonbag’rida yuzlab metrlarga cho’zilgan izlarni ko’rgan fotograf tomonidan aniqlangan.
Taxminan 250-201 million yil oldin Trias davrida tog’ devori suv toshqini bo’lgan tekislik bo’lgan va keyinchalik Alp tog’ tizmasining bir qismiga aylangan.
«Bu joy dinozavrlar bilan to’la edi; bu beqiyos ilmiy xazina», – deb ta’kidladi Dal Sasso.
U, shuningdek, poda muvofiqlashtirilgan tarzda harakat qilganga o’xshaydi, deya qo’shimcha qildi: «Va u yerda hayvonlarning doira bo’lib to’planishi kabi murakkabroq xatti-harakatlar izlari ham bor, ehtimol bu mudofaa maqsadida bo’lgan».
Uzunligi 10 m (33 fut) gacha yetishi mumkin bo’lgan prosauropodlar odatda ikki oyoqda yurishgan bo’lsa-da, ba’zi izlar oldida qo’l izlarining mavjudligi ularning vaqti-vaqti bilan old oyoqlarini yerga qo’yganliklarini ko’rsatadi.
Ushbu joyni birinchi bo’lib kashf etgan fotograf Elio Della Ferrera, topilma «barchamizda biz yashayotgan joylar: uyimiz, sayyoramiz haqida qanchalik kam bilishimizni ta’kidlab, mulohaza uyg’otadi» degan umid bildirdi.
Italiya madaniyat vazirligining press-reliziga ko’ra, hududning uzoqligi va qulay yo’llar yo’qligi sababli, keyingi tadqiqotlar uchun dronlar va masofadan zondlash texnologiyasidan foydalaniladi.
Italiyaning Shveytsariya bilan chegarasi yaqinidagi Fraele vodiysida joylashgan Stelvio milliy bog’i bo’lajak Qishki Olimpiya o’yinlari o’tkaziladigan joyga yaqin joylashgan.
«Go’yo tarixning o’zi eng yirik global sport tadbiriga hurmat bajo keltirmoqchi, tabiat va sport o’rtasida ramziy estafetani topshirish orqali o’tmish va hozirgi zamonni birlashtirmoqda», – dedi Italiya Madaniyat vazirligi.