«`html
AQSh federal sudyasi Google kompaniyasini Chrome veb-brauzerini sotishga majburlamaslik haqida qaror qabul qildi. Biroq, texnologiya giganti o’z raqobatchilari bilan ma’lumot almashishi kerak.
Okrug sudyasi Amit Mehtaning qarorlari Google kompaniyasining onlayn qidiruv bozoridagi hukmronligi bo’yicha uzoq davom etgan sud jarayonidan so’ng qabul qilindi.
Ish Google kompaniyasining o’z qidiruv tizimini Android va Chrome kabi o’z mahsulotlar ekotizimida, shuningdek, Apple kabi kompaniyalar tomonidan ishlab chiqarilgan qurilmalarda sukut bo’yicha variant sifatida o’rnatish amaliyotini tekshirdi.
AQSh Adliya vazirligi Chromeni sotishni talab qilgan edi. Seshanba kuni qabul qilingan qaror Googlega egalik huquqini saqlab qolishga imkon beradi, lekin eksklyuziv shartnomalarni taqiqlaydi va qidiruv ma’lumotlarini raqobatchi kompaniyalar bilan almashishni majbur qiladi.
Google ilgari BBC tomonidan xabar qilinganidek, Apple kabi kompaniyalar bilan ularning qurilmalari va brauzerlarida sukut bo’yicha qidiruv tizimini joylashtirish bo’yicha daromadlarni taqsimlash shartnomalarini qayta ko’rib chiqish kabi kamroq qat’iy yechimlarni taklif qilgan edi bu yerda.
Dastlabki ayblovlar 2020-yilda e’lon qilinganidan beri Google o’zining bozor yetakchiligi o’z qidiruv tizimining yuqori sifati bilan bog’liqligini, bu iste’molchilarni alternativ variantlardan ko’ra uni afzal ko’rishga olib kelishini ta’kidlab keladi.
O’tgan yili Sudya Mehta Google kompaniyasining onlayn qidiruv bozorida monopoliyani o’rnatish uchun raqobatga zid amaliyotlar bilan shug’ullanganini, AQSh qonunlarini buzgan hukmronlik darajasini saqlab qolish uchun faol ish olib borganini aniqladi.
Biroq, Sudya Mehta o’z qarorida Chromeni majburiy sotish «bu ish uchun mos emas» deb ta’kidladi.
Google, shuningdek, global miqyosda smartfonlarning aksariyatini ta’minlaydigan Android operatsion tizimiga egalik huquqini saqlab qoladi.
Kompaniya Android kabi o’z operatsiyalarining bir qismini sotish ularning funksionalligini buzishini ta’kidladi.
Google’ning bosh kompaniyasi Alphabet aksiyalari qaror e’lon qilinganidan so’ng 8% dan oshiq ko’tarildi.
Apple, Samsung va Motorola kabi smartfon ishlab chiqaruvchilari ham qarordan foyda ko’rishlari mumkin.
Qarorgacha Google ushbu firmalarga texnologiya kompaniyasining mahsulotlarini eksklyuziv ravishda oldindan yuklash yoki targ’ib qilish uchun milliardlab dollar ajratgan.
Sud jarayonida berilgan ko’rsatmalarga ko’ra, Google 2021-yilda Apple, Mozilla va boshqalar bilan shunday kelishuvlarga 26 milliard dollardan ortiq mablag ‘sarflagan.
Yangi qarorga ko’ra, Google Google Search, Chrome, Google Assistant yoki Gemini ilovasi uchun eksklyuziv shartnomalar tuzishi taqiqlanadi.
Bu shuni anglatadiki, telefon ishlab chiqaruvchilar Google takliflari bilan bir qatorda muqobil qidiruv tizimlari, brauzerlar yoki AI yordamchilarini oldindan yuklash yoki targ’ib qilish erkinligiga ega bo’ladilar.
Deepwater Asset Management kompaniyasining boshqaruvchi hamkori Jin Myunster qarorni «katta texnologiya uchun yaxshi yangilik» deb baholadi.
U X platformasida «Apple ham yaxshi yutuqqa erishadi, chunki qaror Google’ni qidiruv kelishuvini har yili qayta ko’rib chiqishga majbur qiladi» deb qo’shib qo’ydi.
S&P Global Visible Alpha tadqiqot bo’limi boshlig’i Melissa Otto, Sudya Mehtaning qarori «bozor kutganidek qat’iy emasga o’xshaydi» deb ta’kidladi.
Otto xonimning ta’kidlashicha, Google’ning qidiruv operatsiyalari bu yil deyarli 200 milliard dollar ishlab chiqarishi va shundan o’nlab milliard dollarlari tarqatish bo’yicha hamkorlarga ajratilishi bilan qaror asosiy korporativ o’yinchilar uchun yutuqli ssenariyni ifodalaydi.
Google hali rasmiy bayonot bermadi, lekin ilgari qaror ustidan shikoyat qilish niyatini bildirgan edi, bu esa uni amalga oshirishni bir necha yilga kechiktirishi mumkin.
Bu qaror texnologiya gigantining huquqiy muammolarining oxiri emas.
Shu oyning oxirida Google Adliya vazirligi tomonidan ochilgan alohida ish bo’yicha, kompaniya onlayn reklama texnologiyasida noqonuniy monopoliyalarga ega ekanligi aniqlangan, sud jarayonini davom ettirishi rejalashtirilgan.
Dunyodagi eng yaxshi texnologiya hikoyalari va tendentsiyalarini kuzatib borish uchun Tech Decoded axborotnomasiga obuna bo’ling. Buyuk Britaniyadan tashqaridasizmi? Bu yerda ro’yxatdan o’ting.
«`