«`html
Germaniyaning vazirlar mahkamasi harbiy xizmatni ixtiyoriy ravishda qayta tiklash to’g’risidagi qonun loyihasini ma’qulladi. Qonunchilikda, shuningdek, qo’shinlar sonini ko’paytirish zarur bo’lganda majburiy harbiy xizmatga chaqirishning yo’li ham ko’rsatilgan.
Bu tashabbus Germaniyaning milliy mudofaa salohiyatini mustahkamlash bo’yicha kengroq harakatning bir qismidir va bunga Rossiyaning Ukrainaga to’liq miqyosli bostirib kirishi sabab bo’lgan.
Germaniyada majburiy harbiy xizmat 2011-yilda o’sha paytdagi kansler Angela Merkel rahbarligida to’xtatilgan edi.
Kansler Fridrix Merts Rossiyadan kelayotgan xavflarni hisobga olib, Germaniyaning harbiy kuchini mustahkamlashni ustuvor vazifa qilib belgiladi va shunday dedi: «Biz endi harbiy xizmat armiyasiga qaytish yo’lida turibmiz».
Yil boshida u o’zining asosiy fikrini shunday izohladi: «Biz o’zimizni himoya qila olishni xohlaymiz, shunda o’zimizni himoya qilishga majbur bo’lmaymiz».
Germaniyaning strategik o’zgarishi sobiq AQSh prezidenti Donald Tramp kabi shaxslarning Yevropaning o’z mudofaasida mas’uliyatini oshirishga chaqiriqlari bilan ham mos keladi.
Hukmron koalitsiya yil boshida o’z vazifasiga kirishgach, mudofaa xarajatlarini keskin oshirish uchun qarz olish cheklovlarini yumshatdi va kelgusi to’rt yil ichida iqtisodiy mahsulotning 3,5 foizini mudofaaga ajratdi.
Mudofaa vaziri Boris Pistorius NATO kuchlarining yangilangan maqsadlariga javob berish va Germaniyaning mudofaa holatini mustahkamlash uchun 2030-yillarning boshlariga qadar qurolli kuchlarni 182 000 dan 260 000 askargacha ko’paytirishni maqsad qilgan.
Mudofaa vazirligi, shuningdek, rezervistlar sonini 200 000 ga yetkazishni maqsad qilgan.
Taklif etilayotgan reja doirasida barcha 18 yoshli Germaniya fuqarolari, jinsidan qat’i nazar, harbiy xizmatga ixtiyoriy ravishda kirishga tayyorligi to’g’risida onlayn so’rovnoma olishadi. So’rovnomaga ularning jismoniy tayyorgarligi to’g’risidagi savollar kiritiladi.
Formani to’ldirish erkaklar uchun majburiy bo’lsa-da, ayollar uchun ixtiyoriy bo’lib qoladi.
Mamlakat Federal o’quvchilar konferensiyasi rahbari, 18 yoshli Quentin Gärtnerning ta’kidlashicha, uning avlodi Germaniya demokratiyasini himoya qilishga tayyor va yoshlarning nuqtai nazarlarini kiritish muhimligini ta’kidladi.
«Biz faqatgina o’z avlodimizga ta’sir qiladigan har bir qaror qabul qilish jarayoniga kiritilganimizdagina jamiyatimiz uchun o’z hissamizni qo’sha olamiz va mas’uliyatni o’z zimmamizga olamiz», dedi u BBCga. «Mudofaa vazirligi biz bilan hali bog’lanmagan… U istalgan vaqtda menga qo’ng’iroq qilishi mumkin».
Hukumat bayonotida harbiy xizmat «imkon qadar» ixtiyoriy bo’lib qolishini tasdiqladi.
Biroq, bayonotda, agar xavfsizlik holati yomonlashsa yoki ko’ngillilar soni yetarli bo’lmasa, hukumat Germaniya parlamenti (Bundestag) roziligi bilan majburiy harbiy xizmatni joriy qilishi mumkinligi aniqlandi.
Pistorius Deutschlandfunk radiosiga bergan intervyusida harbiy xizmat ixtiyoriy bo’lib qolishiga umid qilishini aytdi.
«Jozibali ish haqi va jozibali harbiy xizmat bilan biz yosh yigitlar va qizlarni Bundesverga jalb qilishga muvaffaq bo’lishimizga ishonaman», dedi u.
So’nggi yillarda Mudofaa vazirligi askarlarni yollash maqsadida reklama kampaniyalarini va kasbiy tadbirlarni kuchaytirdi.
Bundesver joriy yilning birinchi olti oyida yangi askarlar soni o’tgan yilning shu davriga nisbatan 28% ga oshganini xabar qildi.
Pistoriusning Sotsial-demokratik partiyasi a’zolarining ba’zilari, koalitsiyaning kichik hamkori, Bundesverni majburiy harbiy xizmatni qayta tiklashdan ko’ra, yanada jozibador ish beruvchiga aylantirishni yoqlab, rejalarni tanqid qildi.
Kansler Mertsning konservatorlari majburiy harbiy xizmatni qayta joriy qilishdan oldin Bundestagning roziligini talab qilish haddan tashqari kechikishlarga olib kelishi mumkinligi haqida ogohlantirdi.
Ba’zi sharhlovchilar Germaniya uchun bu yondashuvning donoligi haqida xavotir bildirishdi.
Yoxannes Angermann, davlat teleradiokompaniyasi MDR uchun maqola yozib, harbiy xizmat yosh avlodni «vaqt va pul» dan mahrum qilishini, buning o’rniga professional armiyani yaxshilashni yoqladi.
Shu bilan birga, «Rheinmetall Entwaffnen» urushga qarshi guruhi ijtimoiy tarmoqlardagi postida shunday dedi: «Bizning hukmron sinflar urushlariga aloqamiz yo’q va biz barcha ijtimoiy infratuzilmalarni tobora qisqartirayotgan mamlakat uchun o’lishga tayyor emasmiz. Biz sizning urushlaringizda kurashmaymiz!»
Prezident Zelenskiyning aytishicha, energetika ob’ektlariga Rossiyaning so’nggi zarbalaridan so’ng 100 mingdan ortiq uy elektrsiz qoldi.
Ishga qabul qilish sxemasi va hukumatning yoshlarga bergan ogohlantirishi norozilikka sabab bo’ldi.
Harbiylarning aytishicha, Rossiyaning hujumi sanoat viloyatidagi «shunday keng ko’lamli birinchi hujumdir».
Nigerda atom elektr stantsiyasini qurish taklifi amalga oshmasligi mumkin, ammo gap bunda emas.
Janubiy afrikalik yoshlarning ko’pchiligi ishsiz va ijtimoiy tarmoqlarda chet elda ishlash takliflariga qiziqmoqda.
«`