Gʻazodagi Hamas boshqaruvidagi sogʻliqni saqlash vazirligi soʻnggi 24 soat ichida yana yetti kishi toʻyib ovqatlanmaslikdan vafot etganini xabar qildi.
Vazirlik maʼlumotlariga koʻra, bu 2023-yilda Isroil-Hamas mojarosi boshlanganidan beri toʻyib ovqatlanmaslik bilan bogʻliq oʻlimlar sonini 154 taga yetkazdi, ularning 89 nafari bolalar.
Seshanba kuni BMT tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan global oziq-ovqat xavfsizligi boʻyicha mutaxassislar Gʻazoda ochlikning eng yomon ssenariysi «ayni paytda sodir boʻlayotgani» haqida ogohlantirdi.
Isroil Gʻazoga yordam kirishiga cheklovlar qoʻymasligini taʼkidlayotgan boʻlsa-da, bu daʼvolarga uning yevropalik ittifoqchilari, BMT va mintaqada faoliyat yuritayotgan boshqa tashkilotlar eʼtiroz bildirmoqda.
Shu bilan birga, AQSh maxsus elchisi Stiv Vitkoff payshanba kuni vaziyatning keskinlashuvi masalasini muhokama qilish uchun Isroilga borishi rejalashtirilgan.
Bu Vitkoffning deyarli uch oydan beri Isroilga birinchi tashrifi boʻlib, undan oldin AQSh va Isroil delegatsiyalari Qatarda oʻtadigan oʻt ochishni toʻxtatish boʻyicha muzokaralardan chaqirib olingan edi. Vashington Hamas vakillarini «vijdonan harakat qilmaslikda» aybladi.
Alohida xabarga koʻra, Gʻazodagi shifoxona manbalari BBCga chorshanba kuni ertalab Gʻazoning janubidagi Rafah hududida joylashgan Gʻazo Gumanitar Fondi (GHF) yordam tarqatish markazi yaqinida olti nafar falastinlik oʻldirilganini maʼlum qildi.
Manbalarning xabar berishicha, odamlar markaz ochilishidan biroz oldin unga kirishga uringan va Isroil tanki tomonidan hujumga uchragan.
GHF chorshanba kuni oʻzining hech qanday hududida oʻlim holatlari sodir boʻlganini rad etdi.
Isroil mudofaa kuchlari (IDF) BBCga oʻz askarlariga xavf tugʻdirishi mumkin boʻlgan «gumondorlar toʻplami»ga uzoqlashish buyurilganini va keyin armiya tarqatish markazidan «yuzlab metr uzoqlikda» «ogohlantiruvchi oʻqlar» otganini aytdi.
Harbiylar qoʻshimcha qilishicha, «dastlabki tekshiruv natijalari oʻlimlar soni IDF tomonidan taqdim etilgan maʼlumotlarga mos kelmasligini koʻrsatmoqda».
GHF yordam joylari yaqinida tez-tez halokatli voqealar sodir boʻlib turadi, falastinliklar koʻpincha Isroil harbiylari yoki xavfsizlik pudratchilarini yordam soʻrovchilariga oʻq uzib, oʻldirishda ayblashadi.
IDF oʻlimlar soni haqidagi xabarlarga eʼtiroz bildirdi.
Chorshanba kuni kechroq eʼlon qilingan bayonotda Hamas boshqaruvidagi sogʻliqni saqlash vazirligi soʻnggi 24 soat ichida 103 kishi oʻldirilganini va vayronalar ostidan bir jasad topilganini aytdi. Bayonotga koʻra, oʻldirilganlarning 60 nafari yordam soʻrab kelgan.
Shu bilan birga, Falastin Qizil Yarim Oy Jamiyati (PRCS) chorshanba kuni kechqurun Zikim hududida gumanitar yordam kutayotgan shaxslar ishtirokidagi voqeadan soʻng ikki shifoxonaga olti jasad keltirilganini xabar qildi.
PRCSning taʼkidlashicha, shifoxonalar shu voqeadan jabrlangan 274 kishini ham davolamoqda, biroq boshqa tafsilotlarni keltirmadi.
Manbalar BBCga seshanba kuni Gʻazoga yordam ortilgan atigi 109 ta yuk mashinasi kirganini maʼlum qildi. Ushbu yordamning katta qismi chegaradan oʻtgandan soʻng talon-toroj qilindi va maqsadli manzilga yetib bormadi.
Tez-tez takrorlanadigan manzaralarda un tortilgan qoplarni tashiyotgan transport vositalari nochor olomon tomonidan bosib olindi, baʼzilari oilalari uchun taʼminotni taʼminladi, boshqalari esa ularni sotishni maqsad qilgan.
BMTning hisob-kitoblariga koʻra, Gʻazodagi keskinlashayotgan vaziyatni samarali hal qilish uchun kuniga kamida 600 ta yuk mashinasi zarur.
Isroil mart oyining boshida yordam yetkazib berishga toʻliq blokada oʻrnatdi va ikki hafta oʻtgach, Hamasga qarshi harbiy hujumini davom ettirdi, bu esa ikki oylik oʻt ochishni toʻxtatishni bekor qildi. Isroilning maqsadi guruhga qolgan isroillik garovga olinganlarni ozod qilish uchun bosim oʻtkazish ekanligini aytdi.
Global mutaxassislarning ochlik yaqinlashayotgani haqidagi ogohlantirishlaridan soʻng, deyarli ikki oydan keyin blokada qisman yengillashtirilganiga qaramay, oziq-ovqat, dori-darmon va yoqilgʻi tanqisligi yomonlashda davom etdi.
Isroil Gʻazoda hujumini Hamasning 2023-yil 7-oktabrda Isroil janubiga qilgan hujumiga javoban boshladi, natijada taxminan 1200 kishi halok boʻldi va 251 kishi oʻgʻirlab ketildi.
Hamas boshqaruvidagi sogʻliqni saqlash idoralari maʼlumotlariga koʻra, Isroil harbiy kampaniyasi natijasida 60 138 kishi halok boʻlgan.
Alohida xabarga koʻra, Isroil Britaniya Bosh vaziri Ser Kir Starmerning sentabr oyida Falastin davlatini tan olish majburiyatiga keskin munosabat bildirdi, bu Isroil oʻt ochishga rozi boʻlish va ikki davlat yechimi istiqbolini tiklash kabi muayyan shartlarni bajarishiga bogʻliq.
Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanyahu Buyuk Britaniyaning pozitsiyasi «Hamasning dahshatli terrorizmini» mukofotlashini aytdi.
Hamas tomonidan garovga olingan britaniyalik-isroillik ayol Ser Kir «tarixning toʻgʻri tomonida turmaganini» taʼkidladi. 15 oydan ortiq Hamas tomonidan ushlab turilganidan soʻng yanvar oyida ozod qilingan Emili Damari, bosh vazir «terrorga mukofot berish xavfini tugʻdiradi», deb taʼkidladi.
Emili Damari bosh vazirning Falastin davlati boʻyicha rejasi uni «tarixning toʻgʻri tomonida emas» degan fikrda.
Bosh vazir Binyamin Netanyahu va Garovga olinganlar forumi Buyuk Britaniyaning eʼlonini Hamas uchun «mukofot» sifatida baholamoqda.
Hukumatning davlatchilik siyosati Buyuk Britaniyaning tashqi siyosiy pozitsiyasida sezilarli oʻzgarishni anglatadi.
Hukumat Isroil inqirozni tugatishga rozi boʻlmasa, Falastin davlatini tan olish niyatini eʼlon qildi.
Bunday harakat Buyuk Britaniya tashqi siyosatidan katta ogʻishni anglatadi.