Daniya hukumati «o’qish inqirozi» deb ta’riflagan muammoni hal qilish maqsadida kitoblarga 25% soliqni bekor qilishini e’lon qildi.
Bu soliq dunyodagi eng yuqori soliqlar qatoriga kiradi. Madaniyat vaziri Yakob Engel-Shmidt uning bekor qilinishi kitob sotuvini rag’batlantiradi va o’qishga undaydi degan umid bildirdi.
Ushbu chora har yili taxminan 330 million kron (50 million dollar, 38 million funt sterling)ga tushishi kutilmoqda.
Mashhur hukumatlararo tashkilot bo’lgan OECD ma’lumotlariga ko’ra, daniyalik 15 yoshli o’smirlarning to’rtdan bir qismi oddiy matnlarni tushunishda qiynalmoqda.
«Afsuski, o’qish inqirozi so’nggi yillarda tarqalib bormoqda», – dedi Engel-Shmidt va soliqni bekor qilish qaroridan «g’oyat faxrlanishini» qo’shimcha qildi.
U yana «Daniya aholisining iste’moli va madaniyatiga sarmoya kiritish uchun katta miqdorda pul sarflanishi kerak» deb izoh berdi.
Taqqoslash uchun, Finlyandiya, Shvetsiya va Norvegiya ham 25% standart Qo’shilgan Qiymat Solig’ini (QQS) saqlab qolgan holda, kitoblarga mos ravishda 14%, 6% va 0% QQS stavkalarini qo’llaydilar. Buyuk Britaniya ham kitoblarni QQSdan ozod qiladi.
Adabiyot bo’yicha hukumatning ishchi guruhi vitse-rais Mads Rosendal Thomsen daniyalik o’smirlar orasida o’qish va tushunish darajasi pasayib borayotganini ko’rsatadigan so’rovlarni qayd etdi.
U BBCga, yosh bolalar o’qish qobiliyatini osonlik bilan yaxshilashi mumkin bo’lsa-da, «15 yoshda matnni tushunish qobiliyati juda muhim»ligini aytdi.
U OECD tadqiqot natijalarini «juda hayratlanarli» deb ta’rifladi.
Uning fikricha, yoshlar «juda ko’p imkoniyatlarga» ega bo’lgani va «osonlik bilan chalg’itilishi» tufayli o’qishda qiyinchiliklarga duch kelishmoqda.
Kitoblardagi QQSni bekor qilish panatseya emasligini tan olgan holda, u bu kitoblarni «yanada ommabop» qilishiga ishonadi.
Hukumatning adabiyot bo’yicha ishchi guruhi, shuningdek, Daniya adabiyotini eksport qilish, kitob bozorini raqamlashtirish va mualliflarga tovon puli ta’sirini hal qilish strategiyalarini ham o’rganib chiqdi.