Buyuk Britaniya hukumati Rossiya va Xitoy kabi yadro qurollariga ega davlatlarning tobora kuchayib borayotgan tahdidlariga javoban milliy mudofaaning mustahkamlanishiga milliardlab funt sterling sarmoya kiritadi va «urushga tayyorlik»ni maqsad qilib qo’yadi. Bu qaror keng qamrovli Strategik Mudofaa Ko’rikdan o’tkazish (SDR)ning 62 ta tavsiyasining barchasini qabul qilishdan keyin amalga oshirilmoqda.
Asosiy tashabbuslar orasida 12 ta yangi yadroviy suv osti kemalarini va oltita o’q-dorilar zavodini qurish, shuningdek, sun’iy intellekt kabi ilg’or texnologiyalarni integratsiyasi mavjud.
Mudofaa vaziri Jon Xili paydo bo’layotgan tahdidlarga qarshi kurashish uchun Britaniya armiyasining halokatli kuchini o’n baravar oshirish zarurligini ta’kidladi. Biroq, konservatorlarning mudofaa bo’yicha soyada vaziri Jeyms Kartlij bu rejani «kam moliyalashtirilgan va ta’sirsiz» deb atadi va uni «nam fitil» deb baholadi.
Sobiq leyboristlar partiyasining mudofaa vaziri lord Robertson tomonidan o’tkazilgan SDR Buyuk Britaniyaning qurollangan kuchlaridagi jiddiy kamchiliklarni, ya’ni qurol-yarog’ zahiralarining yetarli emasligini, askarlarni jalb qilish bilan bog’liq muammolarni va ruhiy tushkunlikni ta’kidladi. Hisobotda shuningdek, milliy infratuzilmaning muhim ob’ektlariga kundalik hujumlar iqtisodiy barqarorlik va ijtimoiy yaxlitlikka ta’sir ko’rsatayotgani ta’kidlangan.
Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi kuch ishlatishga tayyorligini aniq namoyish etdi va «darhol va dolzarb tahdid»ni keltirib chiqardi. Xitoy «murakkab va doimiy tahdid» sifatida aniqlangan bo’lib, josuslik va kiberhujumlar bilan shug’ullanadi va 2030 yilga kelib 1000 ta yadroviy jangovar kallakiga ega bo’lishi taxmin qilinmoqda. Eron va Shimoliy Koreya ham mintaqaviy beqarorlashtiruvchi omillar sifatida tilga olingan.
SDR mudofaa qobiliyatlarini oshirish uchun sun’iy intellekt, robototexnika va lazer texnologiyalari kabi texnologik yutuqlardan foydalanishni tavsiya qiladi. Xili Buyuk Britaniya «yangi tahdid davriga» duch kelayotganini va modernizatsiya qilingan mudofaa strategiyasini talab qilayotganini aytdi.
Qo’shimcha e’lonlar orasida armiyaning sonini 2030 yilga kelib kamida 76 000 nafar doimiy askargacha oshirish va Kadet kuchlarini 30% ga kengaytirish rejalari mavjud. Tadqiqot va qurol-yarog’ ishlab chiqarishga sarmoyalarni ko’paytirish orqali qo’shimcha 30 000 ta yuqori malakali ish o’rinlari yaratilishi kutilmoqda. Ko’rib chiqish mudofaa xarajatlarining 2027 yilga kelib YaIMning 2,5% iga, 2034 yilga kelib esa 3% ga yetishi prognoz qilinmoqda, ammo ba’zi tashabbuslar uchun moliyalashtirish noaniqligicha qolmoqda.
Hukumat kuch namoyish etishga intilayotgan bo’lsa-da, Kartlij kabi tanqidchilar yetarlicha moliyalashtirishsiz bu ulkan rejalarning hayotiy emasligini ta’kidlamoqdalar. Mudofaa xarajatlarini oshirishning vaqti va majburiyati bo’yicha munozaralar siyosiy bahslarda hukmronlik qilib kelmoqda, konservatorlar o’n yillikning oxiriga kelib YaIMning 3% li maqsadga erishishni tarafdorlik qilmoqdalar.
Bu tashvishlarga qaramay, Ser Keyr Starmer ko’rib chiqishni qo’llab-quvvatlaganini va uning «jangga tayyor» millatga qo’shgan hissasi haqida ta’kidlagan. Bosh vazir kuchayib borayotgan tahdidlar oldida «kuch orqali tinchlik»ning ahamiyatini ta’kidladi. Biroq, ko’rib chiqishning ulkan maqsadlariga to’liq erishish uchun zarur bo’lgan moliyaviy majburiyatlarga oid tashvishlar saqlanib qolmoqda.