AQSh Senatidagi respublikachilar hukumat xarajatlarini kamaytirish bo’yicha kengroq harakatlar doirasida AQSh tomonidan qo’llab-quvvatlanadigan OITS/OIVga qarshi PEPFAR dasturini taklif qilinayotgan qisqartirishlardan himoya qilishlarini e’lon qilishdi.
Senatorlar OITSga qarshi favqulodda yordam dasturi bo’yicha Prezident rejasidan 400 million dollar qisqartirish rejasidan voz kechishlarini, taklif qilinayotgan umumiy qisqartirishlar 9 milliard dollarni tashkil qilishini bildirishdi.
Ushbu taklif Senat tuzatishi sifatida Kongress tomonidan ilgari tasdiqlangan mablag’larni bekor qilishga ruxsat beruvchi qonun loyihasi – bekor qilish paketiga kiritildi. Rejalashtirilgan bekor qilishlar xalqaro yordam va jamoatchilik eshittirishlari uchun mo’ljallangan mablag’larni ham nishonga oladi.
Agar PEPFARga kiritilgan tuzatish ma’qullansa, qonun loyihasi juma kuniga qadar yana bir ovoz berish uchun Vakillar palatasiga qaytariladi.
Har ikki partiyadan bo’lgan ko’plab senatorlar prezident Jorj Bush davrida boshlangan va global miqyosda, ayniqsa Afrikada o’n millionlab odamlarning hayotini saqlab qolishga hissa qo’shgan PEPFARni qisqartirish bo’yicha xavotirlarini bildirishdi.
Respublikachilar nazoratidagi Senat, agar barcha demokratlar qarshi ovoz berishsa, cheklangan miqdordagi nuqsonlarga yo’l qo’yishi mumkin. Respublika Senatining ko’pchilik yetakchisi senator Jon Tunning aytishicha, PEPFARni moliyalashtirishni saqlab qolishga «katta qiziqish» bor.
Meyndan saylangan respublikachi senator Syuzan Kollinz seshanba kuni Oq uyda bo’lib o’tgan tushlikdan so’ng jurnalistlarga qisqartirishlar olib tashlanishidan «juda mamnun» ekanligini aytdi.
Tuzatishdan oldin Kollinz qonun loyihasiga qarshi chiqishda faol edi. U o’zgarishlar uning qo’llab-quvvatlashini ta’minlash uchun yetarli yoki yo’qligini hali aytgani yo’q.
Ma’muriy-byudjet boshqarmasi (OMB) direktori Rassel Vought jurnalistlarga Oq uy Senat tuzatishini qo’llab-quvvatlashini, prezident Donald Tramp uni hozirgi ko’rinishida imzolashga tayyor ekanligini aytdi.
Ikkinchi prezidentlik davrida Tramp hukumat xarajatlarini kamaytirish bo’yicha harakatlarni kuchaytirdi. Bekor qilish to’g’risidagi qonun loyihasida qisqartirishlarning aksariyati USAIDga, Amerika hukumatining asosiy gumanitar yordam organiga ilgari ajratilgan mablag’larni qaytarib olishga qaratilgan bo’lib, u yaqinda Tramp davrida rasmiy yopilishini e’lon qildi.
Trampning harakatlari Janubiy Afrika va boshqa mamlakatlarda OIV/OITS klinikalarining sezilarli darajada qisqarishiga olib keldi va hayotiy zarur dori-darmonlar va yordam yetishmasligiga sabab bo’ldi.
Bu o’zgarishni Yoxannesburgdagi Vitvatersrand universitetining OIV, oldini olish mumkin bo’lgan vaksinalar va jinsiy salomatlik bo’yicha eksperti professor Helen Ris olqishladi.
«Bu juda yaxshi yangilik», dedi u BBCga.
«Bu, albatta, PEPFAR ta’minlagan barcha narsalarni o’rnini bosmaydi, ammo shunga qaramay, u AQShda qarashlarning yumshashini va Senat a’zolari uchun PEPFAR dasturining saqlab qolingan hayotlar nuqtai nazaridan ahamiyatini ko’rsatadi.»
Uning qo’shimcha qilishicha, mablag’ning to’satdan olib qo’yilishi «ko’plab odamlarning, ayniqsa kam daromadli mamlakatlarda va ayniqsa Afrikada hayotiga katta tahdid solgan».
Bekor qilish to’g’risidagi qonun loyihasida boshqa qisqartirishlar davlat teleradiokompaniyalari NPR va PBSni moliyalashtirishni nishonga oladi.
Yoxannesburgda Ed Habershon tomonidan qo’shimcha ma’lumotlar
Koloradodagi bazasidan turib, Kosmik kuchlar bo’linmalari dunyoning istalgan joyidan otilgan raketalarni kuzatib boradi.
AQShning aytishicha, og’ir jinoyatlarda ayblangan besh kishi Vetnam, Yamayka, Laos, Kuba va Yamandan kelgan.
Vance Boelter 14-iyundagi o’limga olib kelgan hujumlar uchun aybini tan olmadi, buning uchun u shtat ayblovlariga ham duch kelmoqda.
AQSh Indoneziyadan keladigan tovarlarga nisbatan qo’llaniladigan tariflarini rejalashtirilgan 32 foizdan 19 foizga tushiradi.
Prezident, shuningdek, «faqatgina juda yomon odamlar» yaxshi aloqaga ega bo’lgan jinsiy jinoyatchi haqida nazariyalarni qo’zg’atmoqchi ekanligini aytdi.