“`html
Norveçliler, ülkenin İşçi Partisi liderliğindeki bir hükümetle mi devam edeceğine yoksa merkez sağa mı kayacağına karar verecek olan çekişmeli bir seçim için bu Pazar ve Pazartesi günü sandık başına gidiyor.
Rusya ile bir Arktik sınırı paylaşan ve üye devlet olmamasına rağmen AB’nin tek pazarına katılan NATO’nun bu kurucu üyesinin sadece dört milyon kayıtlı seçmeni var.
Nispeten küçük nüfusuna rağmen Norveç, tarihsel olarak küresel sahnede önemli bir etkiye sahip olmuştur ve Gazze ve Ukrayna’daki çatışmalar ve ABD ticaret tarifeleri gibi uluslararası konular seçim kampanyasında önemli bir rol oynamıştır.
Ancak seçim sona yaklaşırken, öncelikli odak noktası artan yaşam maliyeti ve ekonomik eşitsizliğe kaymıştır.
Genç bir çocuk babası olan Andreas’a göre, “Kamu harcamaları, okullar, altyapı, demiryolu gelişimi ve yol yapımı kilit konular.”
Bu iç odaklanma, özellikle Norveç’in her yıl Arendal kasabasında düzenlenen yaz siyasi festivali sırasında belirgindi.
Her yıl, Norveç’in siyasi figürleri, iş dünyası liderleri, sendika temsilcileri ve halktan kişiler, bir dizi panel tartışması ve toplantı için güneydoğu kıyısında toplanır. Bu yılki etkinlik, tüm büyük siyasi liderlerin katıldığı ulusal televizyonda yayınlanan bir seçim tartışmasıyla başladı.
Bunlar arasında, 2021’de sekiz yıllık Muhafazakar yönetiminin sona ermesinin ardından ikinci bir dönem arayan 65 yaşındaki İşçi Partisi Başbakanı Jonas Gahr Støre de vardı.
O, iki muhafazakar partiden oluşan bir koalisyondan meydan okuma ile karşı karşıya: Sylvi Listhaug, 47 liderliğindeki sağcı popülist İlerleme Partisi, popülerlik kazanmış durumda ve eski Başbakan Erna Solberg’in Høyre partisi, iktidarı geri almayı hedefliyor.
Kampanyanın en çekişmeli konularından biri, varlıkları 1,76 milyon Norveç kronunu (130.000 £; 175.000 $) aşan Norveçlilere uygulanan %1’lik servet vergisinin geleceği oldu, ancak birincil konutun değerinin dörtte üçüne kadarını kapsayan belirli indirimler mevcut.
Son yıllarda, yüzlerce zengin Norveçlinin, ülkenin yüksek vergilerini temel neden olarak göstererek İsviçre’ye göç ettiği bildirildi.
Soru şu ki, bu göç tersine çevrilebilir mi?
Sylvi Listhaug, diğer vergi indirimlerinin yanı sıra servet vergisinin tamamen kaldırılmasını savunurken, Solberg’in muhafazakarları “işletme sermayesi” olarak adlandırdıkları hisse senetleri üzerindeki servet vergisini kaldırmayı amaçlıyor.
İşçi Partisi bu tür sert önlemlere direndi, ancak vergilendirme sisteminin kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesi sözünü verdi. Şu anda maliyeyi denetleyen eski NATO şefi Jens Stoltenberg, en zengin Norveçlilerin neredeyse hiç vergi ödememesine neden olabilecek bir vergi yapısı oluşturulmasına karşı uyardı.
Seçim öncesindeki kamuoyu yoklamaları, İşçi Partisi’nin önde olduğunu, ardından Listhaug’un İlerleme Partisi ve Muhafazakarların “Stoltenberg etkisi” ile kısmen desteklendiğini gösterdi.
Ancak, merkez sağ koalisyonun galip gelmesi durumunda, iki parti liderinden hangisinin başbakanlık görevini üstleneceği önemli bir soru olacak.
Sekiz yıl başbakanlık yapmış olan 67 yaşındaki Solberg, şimdiye kadar popülist rakibinin kendisinden önce göreve gelme olasılığını reddetti ve seçmenlerin Listhaug’u çok kutuplaştırıcı bir figür olarak görebileceğini ima etti.
Dış politika, seçim kampanyasında tutarlı bir şekilde varlığını sürdürdü ve son haftalarda Norveç’in devlet varlık fonunun – dünyanın en büyüğü – iddia edilen insan hakları ihlalleri nedeniyle İsrail’deki varlıklarının neredeyse yarısından çekilme kararıyla geçti.
Norveç’in engin petrol ve gaz kaynaklarından on yıllar boyunca biriktirilen 1,9 trilyon dolarlık (1,4 trilyon £) fon, merkez bankası tarafından yönetiliyor ancak etik kurallara uyması gerekiyor.
Gazze çatışmasından kaynaklanan siyasi baskılar arasında, fonun genel müdürü Nicolai Tangen, son kararları “şimdiye kadarki en kötü krizim” olarak tanımladı.
Norveç NATO üyesi olmasına rağmen, hiçbir zaman Avrupa Birliği’ne katılmadı.
AB düzenlemelerine uymasını zorunlu kılan Avrupa Ekonomik Alanı üyeliği aracılığıyla AB’nin tek pazarına erişimi var. Aynı zamanda AB’nin sınırsız Schengen bölgesinin bir parçasıdır.
Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı, Norveç’in Avrupalı komşularıyla çeşitli düzeylerde bağlarını güçlendirmiş olabilir, ancak partiler seçmenleri böylesine ayrılıkçı bir konuda yabancılaştırmaktan çekindikleri için AB üyeliği sorusu seçim kampanyası sırasında çok az ilgi gördü.
Arendal’daki TV tartışmasının moderatörlerinden biri olan gazeteci Fredrik Solvang, “Norveç’te hala önemli bir ‘hayır oyu’ var, bu yüzden seçmenler orada değil” dedi.
Solberg’in muhafazakarları için, AB üyeliğini aktif olarak takip etmek, referanduma bağlı temel bir politika hedefidir.
BBC’ye “Bu, bu seçim kampanyasının odak noktası değil” dedi. “Ve elbette, AB üyeliğini destekleyen bir çoğunluğa doğru daha net bir hareket görmeden, hiçbirimiz referandum hakkında yeni bir tartışma başlatmayacağız.”
Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide, “İşçi Partisi tarihsel olarak AB yanlısı olmuştur, ancak bugün gündemde olan bir konu değil” dedi.
“Büyük olaylar meydana gelirse gelecekte olmasını ihtimal dışı bırakmıyorum, ancak şu anda, dışişleri bakanı olarak görevim ilişkiyi olabildiğince etkili bir şekilde sürdürmek.”
Arendal’daki TV tartışmasının bir bölümü, siyasi spektrumun aynı tarafındaki parti liderleri arasındaki bir çatışmayı içeriyordu.
Merkez sağdaki iki partiye – AB’ye katılmayı destekleyen Liberaller ve buna karşı çıkan Hıristiyan Demokratlar – okullarda AB mi yoksa Onur bayrakları mı seçecekleri sorulduğunda, bunun yerine bayrakları tartışmayı tercih ettiler.
Hemşire Iver Hoen, “Mevcut jeopolitik durum göz önüne alındığında, belirsiz bir gelecekle karşı karşıyayız ve tartışmayı ciddiye almamız gerektiğine inanıyorum” dedi.
Hem Norveç hem de İspanyol vatandaşlığına sahip olan Christina Stuyck de aynı fikirdeydi.
“Norveç siyasetinin genellikle dünyanın geri kalanından etkilenmeyen ayrı bir adadaymış gibi davrandığına inanıyorum, ancak açıkça öyle.”
Norveç’in siyasi sistemi, orantılı temsile dayalı 19 seçim bölgesinden oluşuyor ve hiçbir parti tek başına yönetemiyor.
169 sandalyeli Storting’de çoğunluğu sağlamak için, bir koalisyonun 85 sandalyeye ihtiyacı var ve azınlık hükümetleri Norveç’te uzun zamandır yaygın durumda.
Støre’nin İşçi Partisi, son seçimden sonra Merkez Parti ile azınlık hükümeti kurdu, ancak iki partili koalisyon, AB enerji politikaları üzerindeki bir anlaşmazlık nedeniyle Ocak ayında dağıldı.
Merkez sağ blok da iç anlaşmazlıklarla karşı karşıya, bu da bu seçimin Pazartesi akşamı oylar sayıldığında net bir çoğunluk üretmeyebileceğini gösteriyor.
Einar Thronsen’in 1944’te dört İngiliz hava mürettebatını saklamasına yardım edenler arasında yer aldığını torunu söylüyor.
Hükümet, anlaşmanın İskoçya’da 2.000’den fazla olmak üzere binlerce işi destekleyeceğini söylüyor.
Marius Borg Høiby, 32 suçtan yargılanıyor ve suçlu bulunursa 10 yıla kadar hapis cezası alabilir.
Alec Luhn, dört günlük solo gezisinin ardından planlanan dönüş uçuşuna çıkmadı, bu da eşinin yetkilileri uyarmasına neden oldu.
Folgefonna Milli Parkı’ndaki kötü hava koşulları, en son 31 Temmuz’da görülen Luhn’u arama çalışmalarını engelliyor.
“`
Length: 11576