«`html
Suriyaning muvaqqat prezidenti Ahmad ash-Sharaa yaqinda Moskvada prezident Vladimir Putin bilan o’zining birinchi muhokamalarini o’tkazdi. Bu janob ash-Sharaa hukumati Bashar al-Assadni o’n oy oldin ag’darganidan beri birinchi bunday uchrashuvdir.
Uchrashuv davomida prezident Putin ikki davlat o’rtasida mavjud bo’lgan «alohida munosabat»ni ta’kidladi.
Prezident ash-Sharaa Rossiyaning Suriya ichidagi mavjud harbiy ob’ektlaridan foydalanishini saqlab qolishga tayyorligini bildirgani xabar qilinmoqda.
Bundan tashqari, janob ash-Sharaa Bashar al-Assadni ekstraditsiya qilishni so’ramoqchi, u Suriyadan ketganidan keyin Moskvada boshpana olgan deb ishoniladi.
Tarixan, ikki lider uzoq davom etgan va shiddatli fuqarolik to’qnashuvining qarama-qarshi tomonlarida joylashgan dushmanlar edi.
Prezident Putin ma’muriyati ilgari Bashar al-Assad hukumatini qo’llab-quvvatlash uchun harbiy resurslarni safarbar qilgan edi. Aksincha, janob ash-Sharaa boshchiligidagi islomiy guruh janob Assadning hokimiyatdan chetlatilishiga olib kelgan isyonkor hujumga boshchilik qildi.
Biroq, chorshanba kungi uchrashuvda Rossiya va Suriya rahbarlari birinchi marta uchrashib, o’tmishdagi dushmanliklardan ko’ra pragmatik mulohazalarga ustunlik berishdi.
«So’nggi o’n yilliklar davomida mamlakatlarimiz o’ziga xos munosabatlarni rivojlantirdi», dedi prezident Putin muhokamalar davomida.
U, shuningdek, kun tartibida «juda ko’p qiziqarli va foydali tashabbuslar» borligini ta’kidladi va Rossiyaning «ularni amalga oshirish uchun hamma narsani qilish» majburiyatini tasdiqladi.
Prezident ash-Sharaa Suriyaning barcha davlatlar bilan diplomatik aloqalarni qayta tiklash istagini bildirdi, bunda Rossiya bilan munosabatlarni mustahkamlashga alohida e’tibor qaratildi.
«Biz bu munosabatlarning mohiyatini yangi usulda tiklashga va qayta belgilashga harakat qilmoqdamiz, shunda Suriya uchun mustaqillik, suveren Suriya, shuningdek, uning hududiy birligi va yaxlitligi hamda xavfsizlik barqarorligi bo’ladi», dedi janob ash-Sharaa.
Ushbu samimiy almashinuvlar ikki lider o’rtasida samarali ishchi munosabatlar o’rnatish istagini bildiradi.
Rossiya Suriyaning O’rta yer dengizi sohilida strategik jihatdan joylashgan Tartus shahridagi dengiz bazasidan va Xmeymimdagi havo bazasidan foydalanishni davom ettirishga intiladi.
Prezident ash-Sharaaning bayonotlari bunga rozi bo’lishga tayyorligini ko’rsatadi va Suriya ularning ikki tomonlama munosabatlarining «buyuk tarixi davomida tuzilgan barcha kelishuvlarga hurmat ko’rsatishini» tasdiqlaydi.
Evaziga janob ash-Sharaa Suriya ichida o’z mavqeini mustahkamlash, mamlakat chegaralarini ta’minlash va Rossiya energiya resurslari va investitsiyalaridan foydalanish orqali uning qiyin iqtisodiyotini jonlantirishda yordam so’ramoqda.
Rossiya vazirlari Suriyaga oziq-ovqat mahsulotlari va tibbiy yordam ko’rsatishga, shuningdek, shikastlangan elektr va transport infratuzilmasini tiklashda yordam berishga tayyorligini bildirishdi.
Biroq, ushbu do’stona o’zaro ta’sirlar yuzasida ma’lum keskinliklar saqlanib qolmoqda.
Suriya manbalarining ko’rsatishicha, prezident ash-Sharaa Bashar al-Assadni urush jinoyatlarida ayblanib sudga tortish uchun ekstraditsiya qilishni so’ramoqchi, Rossiya esa bu so’rovni qondirishi dargumon.
Shu hafta boshida tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov Rossiyaning janob Assadga va uning oilasiga «jismoniy yo’q qilish» bilan tahdid solinganligi sababli boshpana berganini aytdi.
Bashar al-Assad qulagandan beri o’tkazilgan birinchi parlament saylovlarining natijalari shuni ko’rsatadiki, o’rinlarning faqat 13% ini ayollar va ozchilik nomzodlar qo’lga kiritgan.
So’rovlarning qanchalik vakillik qilishidan xavotirda bo’lganligi sababli, uchta viloyat «xavfsizlik sabablari» tufayli kiritilmaydi.
Suriya prezidenti Ahmad Al-Sharaa qariyb oltmish yil ichida Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasida jahon yetakchilariga murojaat qilgan Suriyaning birinchi vakili bo’ldi.
Qurg’oqchilik g’alla hosilini 40% ga qisqartirdi, mamlakatda aholining qariyb 90% allaqachon qashshoqlikda yashaydi.
Assad rejimi xalqaro xayriya tashkilotidan hibsga olinganlarning bolalarini oilalaridan yashirish uchun foydalangan.
«`