«`html
Hukumat qochqinlarga oila a’zolarini Buyuk Britaniyaga olib kelishga ruxsat beruvchi dastur uchun yangi arizalar qabul qilishni vaqtincha to’xtatib turishini e’lon qildi.
Ichki ishlar vaziri Yvette Kuperning ta’kidlashicha, shu haftadan boshlab qochqinlarga Buyuk Britaniyada oilaviy birlashishni istagan boshqa muhojirlar kabi cheklovlar qo’llaniladi.
Umuman olganda, bu kamida 29 000 funt sterling yillik daromadga ega bo’lishni, munosib turar joy bilan ta’minlashni va, ehtimol, oila a’zosi tomonidan ingliz tilining asosiy bilimini namoyish etishni talab qiladi.
Konservatorlar partiyasining ichki ishlar bo’yicha soyali vaziri Kris Filpning ta’kidlashicha, Buyuk Britaniyaning «chegara xavfsizligi inqirozi» ko’lamini hal qilish uchun «oilani birlashtirish qoidalarini o’zgartirish kifoya emas».
Bu e’lon Parlamentning yozgi ta’tildan so’ng qaytishiga to’g’ri keldi, bu davrda kichik qayiqlar orqali kelgan muhojirlar uchun mehmonxonalardan foydalanish tanqid qilindi.
Dushanba kuni Kuper Buyuk Britaniyada boshpana olganlarga oila a’zolarini hech qanday shartsiz olib kelishga ruxsat beruvchi mavjud qochqinlar oilasini birlashtirish yo’nalishi bo’yicha yangi arizalar qabul qilishni vaqtincha to’xtatib qo’yishini e’lon qildi.
Kuperning tushuntirishicha, qoidalar «ko’p yillar oldin urush, mojaro va ta’qiblar tufayli ajralgan oilalarga yordam berish uchun ishlab chiqilgan», ammo hozirda Buyuk Britaniyaning qo’shnilari qoidalari bilan mos kelmaydi, bu esa cheklovlarni zarur qiladi.
Uning ta’kidlashicha, Daniya va Shveytsariya kabi Yevropa davlatlari qochqinlardan oilani birlashtirish uchun ariza berishdan oldin ikki yil kutishni talab qiladi, bu ularga kelganidan keyin oilalarini qo’llab-quvvatlash uchun ish va uy-joy topishga imkon beradi.
Aksincha, Buyuk Britaniyada «bu arizalar o’rtacha bir oy ichida keladi», ko’pincha qochqin boshpana uyidan chiqishidan oldin ham, dedi u.
Natijada, Kuperning ta’kidlashicha, ko’plab qochqin oilalar uy-joysiz qolmaslik uchun mahalliy kengashlardan yordam so’ramoqda, bu ba’zi mahalliy hokimiyatlarda uy-joysizlik holatlarining to’rtdan bir qismidan ko’prog’ini tashkil qiladi.
Endi Buyuk Britaniyaga oila a’zolarini olib kelish uchun ariza berayotgan qochqinlar bir qator cheklovlarni o’z ichiga olgan standart immigratsiya qoidalari bilan tartibga solinadi.
Oilani birlashtirish yo’llariga qo’shimcha o’zgartirishlar joriy yilning oxirida batafsil bayon etiladi, amalga oshirish bahorga mo’ljallangan.
Hukumat yoz davomida kichik qayiqda o’tishlar va boshpana izlovchilarning turar joylari bilan bog’liq noroziliklar haqidagi sarlavhalardan so’ng tanqidga uchradi.
Qoidalardagi o’zgarishlarga javoban Filp hukumatning chegara inqirozini hal qila olmagani «butun mamlakat bo’ylab noroziliklarni» keltirib chiqarayotganini ta’kidladi.
«Agar bu noroziliklar tinch bo’lsa, men ularni qo’llab-quvvatlayman», – deya qo’shib qo’ydi u.
«Agar bu hukumat muammoni hal qilishga jiddiy kirishsa, u erda-bu erda kichik o’zgarishlar kifoya emasligini biladi», – dedi u.
Filp hukumatni Buyuk Britaniyaga noqonuniy yo’l bilan kelgan ba’zi shaxslarni Sharqiy Afrika davlatiga ko’chirish orqali Kanalni kesib o’tishni to’xtatishga qaratilgan rad etilgan Ruanda rejasini qayta tiklashga chaqirdi.
Hukumat 2029 yilgacha boshpana izlovchilarni joylashtirish uchun mehmonxonalardan foydalanishni tugatishga va’da berdi.
Biroq, Bosh vazir Ser Kir Starmer avvalgi BBC intervyusida «buni oldinga surmoqchi» ekanligini aytdi.
U BBC Radio 5Live efirida Mett Chorliga shunday dedi: «Mahalliy aholi, asosan, bu mehmonxonalarning o’z shaharlarida, o’z joylarida bo’lishini istamaydi va men ham xohlamayman».
Uning aniqlashicha, mehmonxonalarni bo’shatishning yagona yo’li – boshpana bo’yicha ishlarni «tartibli» va tezlashtirilgan tarzda ko’rib chiqish va keyinchalik Buyuk Britaniyada qolish huquqiga ega bo’lmaganlarni qaytarish.
Kuper, shuningdek, hukumatning Inson huquqlari bo’yicha Yevropa konventsiyasining (ECHR) «talqinini» qayta ko’rib chiqish niyatini ham tilga oldi, bu xalqaro shartnoma bo’lib, advokatlar muvaffaqiyatsiz boshpana arizachilarini deportatsiya qilishga qarshi chiqish uchun foydalangan.
So’nggi haftalarda nafaqat o’ng qanot guruhlaridan, balki sobiq Leyboristlar vazirlarining ba’zilaridan ham konventsiyadan chiqish yoki muayyan qoidalarni to’xtatib turish haqida tobora ko’proq chaqiriqlar yangradi.
Hukumat bunday choralar ko’rmasligini, lekin shartnomaning oilaviy hayotga bo’lgan huquqlari immigratsiya ishlarida qanday qo’llanilishini ko’rib chiqayotganini ta’kidlaydi.
Konservatorlar ECHR immigratsiya masalalaridan «chetlashtirilishi» kerakligini yoqlab chiqdi va Buyuk Britaniya shartnomadan butunlay chiqishi kerakmi yoki yo’qmi degan masalani baholamoqda.
Reform UK ham shartnomadan chiqishni qo’llab-quvvatlaydi.
Kuperning qo’shimcha qilishicha, hukumat Buyuk Britaniyaning Fransiya bilan kelishuvi doirasida birinchi muhojirlarning qaytishi «shu oyning oxirida» sodir bo’lishini kutmoqda.
Joriy yilda 28 000 dan ortiq muhojir kichik qayiqlar orqali Buyuk Britaniyaga keldi, bu 2024 yildagi shu davr ko’rsatkichidan oshib ketdi.
Avgust oyida 55 ta kichik qayiq Kanalni kesib o’tdi, bu 2019 yildan beri eng past oylik ko’rsatkichdir.
Biroq, kontrabanda tarmoqlari har bir qayiqda odamlar sonini ko’paytirayotganga o’xshaydi, o’tgan oyda har bir kemada o’rtacha 65 kishi bo’lgan.
Reform UK tomonidan boshqariladigan hokimiyat muhojirlarni joylashtiradigan uchta mehmonxona rejalashtirish qoidalarini buzishi mumkinligini taxmin qilmoqda.
Sudyaning ta’kidlashicha, Essex politsiyasi «qiyin va dushmanona» muhitlarga duch kelmoqda.
Qarama-qarshi tomonlardagi namoyishchilar boshpana izlovchilarni joylashtiradigan mehmonxona yaqinida to’planishdi.
Namoyishchilar shanba kuni tushdan keyin Thistle Hotel tashqarisida to’planishdi.
Kengash a’zolari Bristolning xilma-xilligi shaharning asosiy boyligi ekanligini tasdiqlashdi.
«`