Buyuk Britaniyadagi millionlab xonadonlar oʻzlarining belgilangan foiz stavkali shartnomalari muddati tugashi sababli, oyiga oʻrtacha 107 funt sterlingga ipoteka toʻlovlari oshishiga duch kelishmoqda, deb xabar beradi Angliya banki.
Markaziy bankning hisob-kitoblariga koʻra, 3,6 million uy-joy krediti, yaʼni barcha toʻlanmagan ipotekalarning 41% i keyingi uch yil ichida yangilanishi kerak.
Shunga qaramay, muddati tugaydigan ipoteka soni Angliya banki dastlab kutganidan kamroq va kutilayotgan oylik toʻlovning oshishi oldindan bashorat qilingan 146 funt sterlingdan past.
Baʼzi uy egalarining ipoteka xarajatlari oshishi bilan birga, Angliya banki oʻtgan avgustdan beri toʻrt marta foiz stavkalarini pasaytirganidan soʻng, soʻnggi foiz stavkalarining pasayishi oylik ipoteka toʻlovlarida asta-sekin aks etmoqda.
Taxminan 2,5 million xonadon yoki ipoteka egalarining 28% i keyingi uch yil ichida ipoteka toʻlovlarining kamayishini boshdan kechirishlari kutilmoqda.
Shunga oʻxshash yangiliklarda, birinchi marta uy sotib oluvchilar uchun ipoteka olish osonroq boʻlishi mumkin, chunki tartibga soluvchi organlar banklar va qurilish jamiyatlariga xavfliroq kreditlash boʻyicha cheklovlarni yumshatishga ruxsat berishmoqda.
Angliya bankining soʻnggi Moliyaviy Barqarorlik Hisobotiga koʻra, gubernator Endryu Beyli hozirda berilgan yangi ipotekalarning 10% dan kamrogʻi qarz oluvchining daromadidan 4,5 baravar oshib ketishini taʼkidladi.
U bu foizning oshishini koʻrishga tayyorligini koʻrsatdi va bu kreditlash standartlarining potentsial yumshatilishidan dalolat beradi.
Endi har bir bank va qurilish jamiyatiga yuqori kredit-daromadli ipotekalar boʻyicha avvalgi 15% cheklovdan oshib ketishga ruxsat beriladi.
Kreditlash chegarasiga kiritilgan bu tuzatish Buyuk Britaniya hukumatining tartibga soluvchi organlarni iqtisodiy oʻsishni ragʻbatlantirish yoʻllarini oʻrganishga chaqiruvidan soʻng amalga oshirilmoqda.
Angliya bankining hisob-kitoblariga koʻra, bu oʻzgarish har yili 36 000 tagacha yangi yuqori kredit-daromadli ipoteka kreditlariga olib kelishi mumkin.
Biroq, ipoteka kreditlash sanoati umuman olganda ushbu yuqori xavfli uy-joy kreditlari boʻyicha 15% lik cheklovga rioya qilishi kerak boʻladi.
Boshqa iqtisodiy oʻzgarishlarda Bank AQSh boshchiligidagi global savdo urushi tufayli global moliyaviy beqarorlikning oshishini qayd etdi.
Britaniya xonadonlari va kompaniyalari uchun bevosita taʼsir hozircha cheklangan boʻlsa-da, Bank global moliyaviy tizimda sezilarli oʻzgarishlar yuz berayotganini taʼkidladi.
Xususan, iqtisodiy beqarorlik davrida xavfsiz aktiv sifatida AQSh dollarining anʼanaviy mustahkamlanishi global tarif urushi boshlanganidan beri oʻzgarganga oʻxshaydi.
Angliya banki ilgari dollar zaiflashishiga qarshi himoyalanish zarurligini sezmagan investorlar va yirik korporatsiyalar endilikda shunday ehtiyot choralarini koʻrayotganini xabar qildi.
Bu faoliyat AQSh dollarining bu yilgi zaiflashishiga yordam berdi, bu esa allaqachon bir qator valyutalarga nisbatan taxminan 10% ga pasaydi.
AQSh prezidenti Donald Trump eksportni koʻpaytirishi va AQSh ishlab chiqarishida ish oʻrinlarini koʻpaytirishi uchun dollar zaifroq boʻlishini xohlayotganini aytdi.
Biroq, dollarning zaiflashishi import qilinadigan tovarlar narxining oshishiga olib kelishi mumkin, bu esa tariflar natijasida kelib chiqadigan inflyatsiya bosimini kuchaytirishi mumkin.