BBC Disclosure хабарига кўра, Шотландияда 31 декабрдан кучга кирадиган чиқиндиларни кўмишга тақиқ қўйиш Англияга ҳар куни 100 тагача юк машинасида чиқиндилар ташишни талаб қилади.
Шотландия ҳукуматининг биологик парчаланувчи муниципиал чиқиндиларни (BMW) – деярли барча маиший ва тижорат чиқиндиларини – кўмишга тақиқ қўйиши, амалдаги куйдириш қувватларининг етишмаслигини тан олади.
Вазирлар чиқиндиларни экспорт қилишни вақтинчалик чора сифатида баҳоламоқда. 2021 йилга мўлжалланган тақиқ COVID-19 пандемияси ва бизнес тайёргарлиги масалалари туфайли кечиктирилган.
Кўмишга тақиқланган материалларга қайта ишланмайдиган чиқиндилар, ёғоч, тўқимачилик маҳсулотлари, қоғоз ва озиқ-овқат чиқиндилари киради. Биологик парчаланувчи чиқиндилар парчаланиб, кучли иссиқхона гази бўлган метанни чиқаради.
Куйдириш печларидан чиқадиган кул ва қурилиш қолдиқлари каби инерт материаллар рухсат этилган. Ҳукумат қайта ишлашни ва чиқиндилардан энергия олувчи куйдиришни ошириш орқали кўмишни чеклашни мақсад қилган.
Бироқ, дастлабки режадан тўрт йил ўтгандан кейин, экология бўйича маслаҳатчилар юз минглаб тонна чиқиндиларнинг ечимини топилмаганлигини баҳоламоқда.
Куйдириш кўпайиб бормоқда, аммо 31 декабрдан олдин етарли қувват йўқ, Zero Waste Scotland маълумотларига кўра, биринчи йилда 600 000 тонналик тақчиллик кутилмоқда.
Маҳаллий кенгашлар ва чиқиндиларни йиғиш компаниялари вақтинчалик шартномалар учун инглиз операторлари билан музокаралар олиб бормоқда. Куйдириш қувватларининг чекланганлиги ортиқча чиқиндиларни Англияда кўмишни талаб қилади.
Буюк Британия ҳукумати ҳам биологик парчаланувчи чиқиндиларни кўмишни йўқ қилишни мақсад қилган, лекин ҳозирча тегишли сиёсат йўқ. Чиқиндилар бўйича мутахассис Девид Балмер кунига 80-100 та юк машинаси кераклигини баҳоламоқда.
Логистика муаммолари жиддий; Albion Environmental компаниясининг Оласаир Мелдрюм етарли транспорт воситаларининг мавжудлигига шубҳа билдирмоқда. Транспортнинг кўпайишининг экологик таъсири ҳам хавотирли.
Иқлим таъсири ва энергетика бўйича вазирлар маҳкамаси котиби Жилиан Мартин вақтинчалик экспортни ҳимоя қилиб, уни кўмишдан экологик жиҳатдан яхшироқ деб ҳисоблайди.
У куйдириш қувватларининг етишмаслигини инфляция ва қурилиш нархлари каби ташқи омилларга боғлаб, кейинги уч йил ичида куйдириш қувватларининг ошишини айтиб ўтмоқда.
Транспортдан чиқадиган чиқиндиларнинг қисқа муддатли ошиши кўмишдан чиқадиган метанни камайтириш бўйича узоқ муддатли мақсадга зид келади. Узоқ муддатли стратегияга маиший чиқиндиларни камайтириш киради.
Бироқ, маиший қайта ишлаш кўрсаткичлари ўн йилдан буён ўзгармайди, 2013 йилдаги 41,6% дан 2023 йилдаги 43,5% га бироз ошган ва Уэльснинг 64,7% кўрсаткичидан орқада қолмоқда.
Шотландияда ҳозирда саккизта куйдириш заводи ишламоқда. Қувватларнинг ортиб кетишидан хавотирланганлик сабабли аввалги қурилиш авжи тўхтатилган, бу келажакда фақат режалаштирилаётганларни қўшиш имкониятини чеклайди.
Куйдириш заводи иссиқхона газларини чиқарса-да, улар кўмишдан чиқадиган метанга қараганда камроқ экологик зарарли деб ҳисобланади ва энергия ва иссиқликни қайта тиклаш имкониятларини беради.
Мустақил куйдириш бўйича кўриб чиқишни раислик қилган Колин Черч куйдиришга ўтишни ҳозирги вақтда энг яхши технологик ечим сифатида қўллаб-қувватлайди.
Экология ташкилотлари чиқиндиларни етказиб бериш бўйича кафолатланган шартномалар қайта ишлашга инвестицияларни тўсиб қўйиши мумкинлигидан хавотир билдирмоқда. Earth Scotland дўстлари тизимини «бузилган» деб атаб, янги куйдириш заводларига маҳаллий аҳолининг қаршилигини келтирмоқда.
Чиқиндилар бўйича тарғиботчи Лора Янг куйдириш заводларининг қимматлиги ва улардан фойдаланиш бўйича босимни алоҳида таъкидлайди. Шотландия консерваторларининг ноль чиқиндилар бўйича вакили Дуглас Ламсден чиқиндилар экспортини инобатга олган ҳолда сиёсатнинг самарадорлигига шубҳа билдирмоқда.
Шотландия ҳукумати бир марталик вейплар ва бир марталик идишларни тақиқлаш ва режалаштирилаётган депозит-қайтариш тизими каби турли ташаббусларни алоҳида таъкидлаб, айланма иқтисодиётга интилишга урғу бермоқда.
У кўпчилик маҳаллий кенгашларнинг бошқа чоралари борлигини ва вазиятни диққат билан кузатиб боришини таъкидлаб, чиқиндиларни экспорт қилиш вақтинчалик ечим эканлигини такрорлайди.
Барча муҳим янгиликларни кунни бошлаш учун олувчи асосий расмиятли бюллетенга обуна бўлинг. Бу ерга обуна бўлинг.
Куздан бошлаб ахлат ва қайта ишланадиган чиқиндиларни чиқиндихонага олиб бориш учун вақт белгилаш керак бўлади.
Клайд бўғозида қутқарув хизмати ва қутқарувчи кемалари қидирув ишларини бошлашди.
Эрон ва Исроил ўртасидаги можаро ва Шотландия полициясининг қотилнинг жиноят файллларини ўчириши газеталарда ёритилди.
Линкольншир ёнғин ва қутқарув хизмати одамлардан ишлатилган батареяларни умумий чиқиндилар билан бирга ташламасликларини сўрайди.
Ханна Гибсон қайта ишланадиган шишадан фигуралар ясаб, одамлар топиши учун Суррей бўйлаб тарқатди.